Muhafazakarlığın Kurucu Triosu Edmund Burke, Joseph de Maistre ve Louis de Bonald Üzerine: Siyaset Felsefesi ve Egemenlik Kuramı Ekseninde Bir Değerlendirme

Abstract

Modern muhafazakarlığın üç kurucusu Edmund Burke, Joseph de Maistre ve Louis de Bonald'dır. Muhafazakarlığı ortaya çıkaran olay 1789 Fransız Devrimi'dir ve muhafazakar düşünce Devrim'e ve Aydınlanma felsefesine bir tepki olarak şekillenmiştir. Bu çalışmada, Burke, Maistre ve Bonald'ın egemenlik kuramları sistematik bir şekilde ele alınmış ve hem kendilerinden önceki egemenlik kuramlarıyla hem de birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Çalışma, öncelikle egemenlik kuramlarının gelişimini inceleyerek kuramsal çerçeveyi ortaya koymuştur. Ardından Burke, Maistre ve Bonald'ın egemenlik düşüncelerini şekillendiren felsefi arka planları ve egemenlik kuramları ayrıntılı şekilde ele alınmıştır. Burke'ün 'epistemolojik tevazu' ile tanımlanan felsefi yaklaşımının ve toplumsal ve tarihsel olana dayanan teamül ilkesinin egemenlik düşüncesini yönlendirdiği görülmektedir. Burke'ün tarihselciliğinin radikal hali Maistre'in 'ilahi tarihselcilik'inde, toplumsalcı yaklaşımının ise radikal hali Bonald'ın 'sosyolojik Gelenekselcilik'inde görülmektedir. Bonald'ın a priori felsefi yaklaşımının ve kuramındaki matematiksel kesinliğin Burke ve Maistre'den çok Aydınlanma rasyonalistlerini andırdığı ve epistemolojik tevazuu paylaşmayan Bonald'ın kesin kuramının bu üçlü arasından reaksiyoner olarak anılabilecek tek kuram olduğu görülmektedir.

The three founders of modern conservatism are Edmund Burke, Joseph de Maistre and Louis de Bonald. The event that gave rise to conservatism was the French Revolution of 1789, and conservative thought took shape as a reaction to the Revolution and Enlightenment philosophy. In this study, Burke, Maistre and Bonald's theories of sovereignty are systematically analyzed and compared both with their predecessors and with each other. The study first analyzes the development of the theories of sovereignty and presents the theoretical framework. Then, Burke, Maistre and Bonald's theories of sovereignty and the philosophical backgrounds that shaped their ideas of sovereignty are discussed in detail. It is seen that Burke's philosophical approach defined by 'epistemological humility' and the principle of prescription based on the social and historical directs his idea of sovereignty. The radical form of Burke's historicism can be seen in Maistre's 'providential historicism' and the radical form of his social approach in Bonald's 'sociological Traditionalism'. Bonald's a priori philosophical approach and the mathematical certainty of his theory are more reminiscent of Enlightenment rationalists than Burke and Maistre, and Bonald's stern theory, which does not share epistemological humility, is the only theory among the three that can be called reactionary.