Browsing by Author "Demirel, Tanel"

Now showing 1 - 14 of 14

100. Sayı Münasebetiyle Liberal Düşünce Dergisi Hakkında Bir Değerlendirme
(2020) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Elinizdeki bu sayı Liberal Düşünce Dergisi’nin 100. sayısı. Türkiye gibi anti-liberal düşünce ve siyaset geleneklerinin güçlü olduğu bir toplumda “liberal” olduğunu net bir biçimde vurgulayan bir misyon dergisinin 100. sayıya ulaşması bir başarı öyküsü. Dergi liberal kelimesinin alerji yarattığı bir dönemde, özellikle gençler için cesaretlendirici önemli bir platform oldu. 2001 yılında yardımcı doçentliğe atanmam için rapor yazmakla görevlendirilen bir siyaset profesörünün, Liberal Düşünce Dergisi’nde yayınlanmış biri Frederick Hayek diğeri Mancur Olson hakkındaki iki yazıma işaret ederek, bölüm başkanını “bir ‘devlet düşmanı’nı bölüme alıyor olabilirsiniz, yeniden düşünün” diye uyardığını belirtmem gerekiyor. Böyle bir atmosferde derginin bugünlere gelmesinde emeği geçen herkes kutlanmayı hak ediyor.
2018 LDT Liberal Düşünce Kongresi Açılış Konuşması
(2019) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Değerli Özgürlük Dostları, Bildiğiniz gibi LDT'nin faaliyetleri birbiriyle yakından bağlantılı üç ana hat üzerinden ilerliyor.
25. Yılında Liberal Düşünce Topluluğu: Eleştirel Bir Değerlendirme
(2018) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Bu makale Türkiye’de liberal düşünce ve liberal düşüncenin önde gelen savunucusu olarakLDT’nin halihazırda olduğundan daha etkili olabilmesi için bir dizi fikri tartışmaya açmayıamaçlıyor. Tek bir liberalizmden ya da liberal gelenekten söz etmenin yanıltıcı olduğu vurgu-lanıyor. Belli zaman ve mekanın ürünü olan, dolayısıyla o zaman ve mekanın dertleri, bakışaçıları ve kısıtları ile şekillenmiş farklı liberal gelenekler var. Bu farklı liberal gelenekler, birkaççok temel ilke dışında her zaman her yerde geçerli “evrensel” reçeteler sunmuyorlar. İkincisiTürkiye’ye dair analiz ve okumalarımızın karşılaştırmalı tarih ve sosyal bilimler birikimindenbeslenirken aynı zamanda hakiki bir yerellik kaygısı taşıması gerektiği de iddia ediliyor. Venihayet, topluluk çevresinin siyasi aktörlerle mesafeyi koruma, kendi bünyesindeki çoğulculuğukoruma ve geliştirme, yerleşik LDT ve liberal algısının dönüştürülmesi ve ayrıca LDT âdâbı dadiyebileceğimiz bir kurumsal kültürün pekişmesi için daha fazla gayret göstermesi gerektiğide savunuluyor.
Adalet Partisi İdeoloji ve Politika
(2004) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Adalet Partisi (AP), 27 Mayıs 1960 sonrasından 12 Eylül 1980'e dek Türkiye'nin siyasal hayatına damgasını vuran bir olgu. Bu dönemin önemli bir bölümünde iktidar veya iktidar ortağıydı AP. Dönemin siyasal ve ideolojik tartışmaları içinde mayalanan sağ-sol kutuplaşmasının bir tarafıydı. DP'nin selefi ve ANAP/DYP (hatta devamında AKP) çizgisinin halefi olarak, AP'nin, Türkiye'de sağcılığın inşasını gerçekleştirdiği söylenebilir. Tanel Demirel bu kitapta AP'nin politik ve ideolojik kimliğini analiz ediyor. Partinin, modernleşme, demokrasi ve özgürlükler, kalkınma konularındaki tutumunu; buralardaki gerek 'tutarlılıkların' gerekse 'çifte-standartların' saiklerini ortaya koyuyor. Bu bağlamda, Türkiye'de liberal siyasal ideolojinin açılımlarını ve kısıtlarını sorguluyor. AP'nin siyasal elitten ve Kemalist ideolojiden kopuş noktaları ve onunla devamlılıklar da, çalışmasının önemli bir tartışma eksenini oluşturuyor. Bu yanıyla kitap, Türkiye'nin siyasal kültürü hakkında da zengin gözlemler sunuyor. AP, aynı zamanda, 1960 sonrası Türkiye siyaset tarihinin 'kalıcı' bir figürü olarak Süleyman Demirel'in siyasal liderlik kariyerinin doğuşuna ebelik yaptı. Kitap, Demirel'in görüşlerine ve AP liderliğindeki ideolojik stratejisine dair bir inceleme niteliği taşıyor, aynı zamanda.
“Aydınlık Bir Adam: Korkut Boratav” Üzerine Bir Değinme
(2011) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Korkut Boratav gerek Türkiye iktisat tarihi ve gerekse siyasal ekonomi alanında dikkate alınması gereken çalışmalara imza atmış iktisatçılarımızdan biri. Neoklasik iktisat anlayışına karşı mesafeli tutumu, iktisadın başta tarih olmak üzere diğer sosyal bilimlerle bağlantılarını vurgulaması, sınıf çatışmaları ve bölüşüm meselelerini merkeze alan yaklaşımı Boratav’ı farklı bir yere koymamızı gerektiriyor.
Cumhuriyet Döneminde Alternatif Batılılaşma Arayışları: 1945 Sonrası Muhafazakâr Modernleşmeci Eğilimler Üzerine Bazı Değinmeler
(2002) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Fikir Hareketleri ve Toplumsal-Siyasal Etkileri Üzerine
(2018) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
İslâm’da Modernleşme, 1839-1939 Üzerine Notlar
(2013) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinden Bedri Gencer, tartışmalar yaratabilecek bir esere imza atmış. 2008 yılında yayımlanan 2012 yılında da ikinci baskısı yapılan İslâm’da Modernleşme1 kapsamlı ve çok iddialı bir çalışma. Kitap her şeyden önce İslâm dünyasında modernleşme algısı ve modernliğin meydan okumasına karşı çeşitli coğrafyalarda geliştirilmeye çalışılan düşünsel tepkiler ve bunlar arasındaki farklılıklar üzerinde duruyor. Osmanlı, Mısır ve İran tecrübelerinden neşet eden fikirleri değerlendirmeye bunları karşılaştırmaya çalışıyor. Eser, Batı dünyasında filizlenen modernist düşüncenin kaynakları konusunda da ilginç tezler ileri sürüyor, Batı modernliğinin fikri altyapısı ile temel varsayımlarını sorguluyor. Geleneksel ile modern fikir ve olguları, bunların dönüşüm tarzları(nı) ve modern dünyadaki tezâhür biçimlerini karşılaştırıyor ve gelenekselin üstünlüğünü imâ ediyor.
Liberal Düşünce Topluluğu ve Türkiye’de Liberal Düşünce Kazanımlar, Fırsatlar ve Riskler
(2012) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Liberal Düşünce Topluluğu’nun (LDT) yirmi yılı aşan faaliyetlerini değerlendirmek kolay değil. Başarıların öne çıkarılması eğilimi yanında, eleştirel olmaya çalışırken yapılanları yeterince değerlendirememe ve topluluğu sürükleyen bir avuç idealist insana haksızlık yapma riski de var. LDT’yi değerlendirmek bir başka açıdan da zor. Topluluk, ideolojik sınırları katı bir biçimde çizilmiş, kolektif kimliği öne çıkaran bir yapılanma değil.1 Türkiye ve dünyada bir dergi çevresinde kümelenen entelektüel oluşumların temel özelliği olan güncel mevzularda kurum olarak görüş açıklamayı da baştan reddetmiş bir oluşum.2 LDT adına yazan ya da konuşan insan sayısı da sınırlı. Liberal değerleri tanıtma ve yayma dışında bir siyasi hedefe sahip değil. Topluluk, siyasi partilerle organik bir bağlantı kurmadığı gibi, belli bir sermaye grubuna ya da az sayıda büyük bağışçıların mali desteğine dayanmıyor.3 LDT çevresinin, “klasik” temel hak ve hürriyetleri öne çıkararak iktisadi hayata devlet müdahalesi ve devlet eliyle gelirin yeniden dağıtımına soğuk bakan, sosyal mühendisliğin sınırlarını vurgulayan klasik liberal yaklaşıma sempatisiyle öne çıktığı söylenebilir.
Turgut Özal: Reformcu Bir Siyasetçi Hakkında Bazı Notlar
(2018) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Turgut Özal, merkez sağ siyaset geleneği içinde konumlandırılması uygun olacak bir isim.Onu kısmen de olsa farklı kılan, hem öncüllerive hem de ardıllarına göre iktisadi ve siyasiliberalizme daha yakın olması. Özal, özellikleiktisadi rejimi ve bir ölçüde de siyasal rejimiliberalleştirmeyi siyasi hayatının merkezinekoymuş olan bir reformcu olarak görülebilir.Türkiye’nin gerek iktisadi ve gerekse siyasialanda daha fazla liberalleşmeye ihtiyacı olduğunu düşünenlerin, Özal dönemi tecrübesinden, onun hataları ve başarılarından öğrenecekleri çok şey var. Statükoyu değiştirmek içinçok hızlı hareket etmezse reformların gerçekleşemeyeceğini düşünen Özal, gerektiğindehukuku da ikinci plana iterek, kısa dönemdesonuç almaya yönelmiştir. Bu tercihin getirdiklerinin götürdüklerinden daha fazla olduğunusavunmak kolay değildir. Özal’ın faydacı birliberalizme yakın gibi durması, reformları anlatmak için özel bir çaba göster(e)memesi,hukuk sistemini çoğu zaman bir ayak bağı gibigörmeye meyletmesi, siyaseti teknik ve idaribir meseleye indirgeme eğilimleri reformlarının daha da başarılı olmasına sekte vuranfaktörler arasında sayılabilir. Özal hakkındakideğerlendirmelerimiz ne olursa olsun, kendisinin son derece yaygın devletçi yapılanma vezihniyet dünyasını sarstığı açıktır. Şüphe yokki, Özal sonraki kuşaklara da ilham kaynağıolmaya devam edecek istisnai siyasetçilerdenbiridir.
Türk Siyasetini Anlamak-Yaklaşımlar Hakkında Bir Deneme
(Liberte Yayınevi, 2019) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Turkey in the 1960's and 1970's Through the Reports of American Diplomats
(Seta Foundation, 2011) Demirel, Tanel; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Türkiye’de Siyasal Yolsuzluk: Açmazlarımız Hakkında Bazı Notlar
(2015) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Siyasal yolsuzluk Türkiye’nin önemli sorunlarından. Bu kısa notta meseleyi ayrıntılı bir biçimde ele almak yerine üzerinde daha fazla düşünmemiz gereken bazı noktaların altını çizmek isterim.1 Öncelikle yolsuzluk sorunu sadece bize özgü değil. Yerleşik demokrasilerde de siyasal yolsuzluklar gündemi işgal etmeye devam ediyor. Örneğin İtalya, Türkiye’den daha fazla yolsuzluk yapılan bir ülke olarak algılanıyor. Tanımlanması kısmen daha kolay olan basit bürokratik, idari ya da yargısal yolsuzluktan farklı olarak neyin “siyasal” yolsuzluk oluşturduğu konusunda da bir uzlaşma söz konusu değil. Demokratik rejimlerin olmazsa olmazı siyasetçilerin takdir yetkilerine sahip olmaları
Türkiye'nin Uzun On Yılı - Demokrat Parti İktidarı ve 27 Mayıs Darbesi
(İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2011) Demirel, Tanel; 4812; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi