What Explains Firm’s Access to Finance in Turkey?

Abstract

Özel sektörün iktisadi büyüme ve istihdam yaratmadaki inkar edilemez rolü göz önünde bulundurulduğunda, finansal sektör ile finansal olmayan özel sektör arasındaki ilişkinin incelenmesi önem kazanmaktadır. Ancak bu öneme rağmen, bulgular Türk firmalarının resmi finansal hizmetlere erişimkonusunda engellerle karşılaştıklarını ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, bu çalışma Türkiye’deki işletmeler tarafından finansmana erişime ilişkin belirleyicilere yönelik yeni ampirik bulgular sunmaktadır. Türk firmalarının kredi kısıtlamaları olup olmadığını ortaya koymak amacıyla bu araştırma, özellikle firmanın finansmana erişim gücünü etkileyebilecek bazı firma düzeyindeki özellikleri araştırmaktadır. Ampirik analizler, 2019 mali yılı için Dünya Bankası İşletme Anketi’nden alınan mikro seviye verilere dayanmaktadır. Üç farklı kredi kısıtlaması ölçüsü hesaplanmıştır; bunlardan bir tanesi algıya dayalı bir subjektif değişken ve diğer ikisi ise resmi finansal hizmetlerin kullanımına ve kredi kısıtlamalarına ilişkin doğrudan bilgiye dayanan objektif değişkenlerdir. Krediye ilişkin hem subjektif hem objektif değişkenleri kullanmak firma özellikleri arasındaki başlıca belirleyicilerin ne dereceye kadar alternatif kredi kısıtlaması ölçüleri ile sınıflandırılan işletmeler arasında farklılık gösterdiğinin değerlendirilmesini sağlamaktadır. Genel olarak araştırmanın sonuçları firmanın yaşının, mevcut yöneticinin deneyimlerinin, mülkiyette kadın/yabancı katılımının ve ihracatçı durumunun firmanın finansmana erişimiyle önemli derecede bağlantılı olduğunu göstermektedir. Sonuçlar, alternatif kredi göstergelerine bağlı alt kategoriler arasındaki kredi durumuna ilişkin altta yatan firma seviyesindeki faktörlerde bazı değişiklikler olduğunu açıkça ortaya koymuştur. Araştırmanın bulguları, firmaların kredi kısıtlamaları durumunun ve Türkiye’deki banka-firma bağının iyileştirilmesine yönelik politikanın geliştirilmesi bakımından oldukça önemlidir.