Siyasal İdeolojilerin Değerler ve Bilişsel Karmaşıklık Düzeyi Açısından Karşılaştırılması

Abstract

Siyasal olay ve olguları anlama süreçlerindeki farklılıklar siyasal davranışa ilişkin yazının ilgilendiği konular arasındadır. Bu süreçte bireylere rehberlik eden bazı değişkenlerden söz edilmektedir. Örneğin değerler, bireylere karşılaştıkları olayları yorumlama ve anlamlandırmada yol gösteren içsel normlardır. Ayrıca, siyasal olay ve olguların yorumlanması söz konusu olduğunda ideolojilerin rolü önem kazanmaktadır. Bireylerin bu anlama ve anlamlandırma süreçlerinde çok yönlü akıl yürütme yeteneklerini ifade eden kavram ise bilişsel karmaşıklık düzeyidir. Bu çalışmada, değerler ve bilişsel karmaşıklık düzeyi açısından siyasal ideolojiler karşılaştırılmıştır. Ayrıca siyasal tercih sürecinde bireylerin ilgi gösterdikleri siyasal sözlerin (vaatler) bilişsel karmaşıklık düzeyi açısından farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Çalışmaya 302 üniversite öğrencisi katılmıştır. Analiz sonuçları, bazı değerler açısından sağ, sol ve ılımlı bireyler arasında anlamlı farklılıklara işaret etmektedir. Sağ görüşlüler gelenek, uyma ve güvenlik değerlerine daha fazla önem verirken sol görüşlüler evrenselcilik ve öz yönlendirme değerlerine daha fazla önem vermektedirler. Ayrıca, sağ ve sol görüşlü bireyler ılımlı siyasi görüşe sahip olanlardan anlamlı olarak daha karmaşık düşünmektedir. Bilişsel karmaşıklık düzeyi açısından ise tercih edilen siyasi söz grupları arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Sonuçlar, ilgili yazındaki bulgular ışığında tartışılmıştır.

Differences in the processes of understanding the political events and phenomena are among the topics which the literature on political behaviour interests. There are some variables which guide to individuals in these processes. For example, the values are internal norms which guide individuals in interpretation and explanation of events they encounter. In addition, the role of ideologies is important when it comes to interpreting political events and phenomena. The cognitive complexity level is a concept which expresses the multifaceted reasoning abilities of individuals in these interpretation and explanation processes. In this study, political ideologies were compared in terms of values and level of cognitive complexity. Moreover, it was examined whether the political promises that the individuals prefer in the process of political choice differ in terms of level of cognitive complexity. 302 university students participated in the study. Analysis results indicate significant differences between right, left and moderate individuals in terms of some of the values. The right-wingers attribute more importance to tradition, security and conformity values while left-wingers attribute more importance to universalism and self-direction values. Moreover, right- and leftoriented individuals think significantly more complex than individuals with moderate political views. In terms of level of cognitive complexity, no significant difference was found between the preferred political promise groups. The results were discussed in the light of the findings in the related articles.