Psikoloji Bölümü

Permanent URI for this communityhttps://hdl.handle.net/20.500.12416/416

Browse

Now showing 1 - 20 of 66

A Critical Review of the Joker Movie in the Context of Mahler's Separation-İndividuatin theory and PTSD
(2021) Güven, Ayşenur; Işık, Selin; Oya, Sera; Yaşar, Nuray; Topcu Bulut, Merve
Bu çalışmada Mahler’in ayrılma-bireyleşme kuramı çerçevesinde Joker filmindeki Arthur Fleck karakterinin gelişim evreleri hakkında çıkarımlar yapılması, ilk 36 aylık deneyimlerinin Arthur’un duygu, düşünce ve kişilik gelişimindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Mahler’in kuramına göre bireyin ilk altı ayı normal otistik ve normal ortakyaşamsal olmak üzere, birbirinin devamı ve tamamlayıcısı niteliğindeki iki kritik evreden oluşmaktadır. Devamında ise farklılaşma, alıştırma, yeniden yakınlaşma ve bireyliğin pekişmesi ve coşkusal nesne sürekliliğinin başlangıcı olmak üzere dört farklı altevreden oluşan ayrılma-bireyleşme süreci gelmektedir. Kişilik oluşumu sürecinde bu altevreler büyük önem taşımaktadır. Arthur’un narsistik ve madde kötüye kullanım tanısı almış olan annesi ile ilişkisi, baba kavramının eksikliği, çevresiyle olan etkileşimi ve toplum içinde görünür olma arzusu üzerinde durulmuştur. Çocukluk çağında istismar ve ihmale uğrayan, yetişkinlik çağında ise sistematik olarak psikolojik şiddete maruz kalmaya devam eden Arthur'un örseleyici yaşam öyküsü kimlik oluşumunu, sosyal uyumunu, kişilik gelişimini olumsuz etkilemiş ve örselenme sonrası gerginlik bozukluğu (ÖSGB) belirtilerinin oluşmasına yol açmıştır. Bahsedilen bilgiler ışığında Arthur Fleck karakteri, DSM-5 örselenme sonrası gerginlik bozukluğu tanı kriterlerinden faydalanılarak Mahler’in ayrılma-bireyleşme kuramı çerçevesinde incelenmiştir.
Citation - WoS: 4
Citation - Scopus: 4
A global experience-sampling method study of well-being during times of crisis: The CoCo project
(Wiley, 2023) Scharbert, Julian; Yalçın, Aslı; Reiter, Thomas; Sakel, Sophia; Horst, Julian ter; Geukes, Katharina; Gosling, Samuel D.; Back, Mitja D.; 107460; Psikoloji
We present a global experience-sampling method (ESM) study aimed at describing, predicting, and understanding individual differences in well-being during times of crisis such as the COVID-19 pandemic. This international ESM study is a collaborative effort of over 60 interdisciplinary researchers from around the world in the "Coping with Corona" (CoCo) project. The study comprises trait-, state-, and daily-level data of 7490 participants from over 20 countries (total ESM measurements = 207,263; total daily measurements = 73,295) collected between October 2021 and August 2022. We provide a brief overview of the theoretical background and aims of the study, present the applied methods (including a description of the study design, data collection procedures, data cleaning, and final sample), and discuss exemplary research questions to which these data can be applied. We end by inviting collaborations on the CoCo dataset.
An Investigation of the Differences in the Dark Triad and the Big Five Personality Traits Across Majors
(2019) Göncü Köse, Aslı; Ekren, Buse; 166202
The Dark Triad (DT) personality traits include interrelated personality constructs which are Machiavellianism, narcissism, and psychopathy, and research has shown that individuals who are high on the DT personality traits tend to choose occupations that provide outcomes compatible with these traits. Supporting this reasoning, the DT is suggested to have impacts on major choices of university students. Previous research has also shown that the Big Five (BF) personality traits influenced educational choices. The main aim of the current study was to examine whether or not self-selection based on these personality characteristics predicted career choices. Data was collected from 659 (359 female) newly enrolled students in seven academic majors (i.e., psychology, law, economics/business, engineering, political science, medicine, and education) in Turkey. Mean scores of the groups were compared using two (gender) by seven (major) analysis of variance with the DT and BF personality traits as the dependent variables. The results revealed that Machiavellianism scores of economics/business and engineering students were significantly higher than those of psychology students. In addition, psychopathy scores of engineering, economics/business, and political science students were higher than those of psychology students. Neuroticism scores of students from psychology departments were higher than those of engineering, economics/business, and political science students. Law and education students’ neuroticism scores were also higher than those of students from engineering and economics/business departments. Finally, interaction effects of major and gender were significant for openness to experience and conscientiousness. The findings are discussed regarding theoretical and practical implications along with suggestions for future research.
An Investigation of the Differences in the Dark Triad and the Big Five Personality Traits Across Majors
(2020) Ekren, Buse; Göncü-köse, Aslı; 166202
Karanlık Üçlü (KÜ) kişilik özellikleri, birbirleriyle ilişkili kişilik özelliklerinden Makyavelizm, narsisizm ve psikopatiyi kapsamaktadır ve araştırmalar KÜ kişilik özelliklerinde yüksek skor alan bireylerin bu kişilik özelliklerine uygun olan ödüllere/çıktılara ulaşmalarını sağlayacak meslekler seçme eğiliminde olduklarını göstermektedir. Bu bulgular ve önermeyle uyumlu olarak, KÜ kişilik özelliklerinin üniversite öğrencilerinin bölüm tercihlerini etkileyeceği önerilmektedir. Önceki araştırmalar Büyük Beşli (BB) kişilik özelliklerinin de eğitim tercihlerini etkilediğini göstermektedir. Bu çalışmanın temel amacı, kariyer seçimlerinde bu kişilik özelliklerine bağlı olarak yapılan öz-seçimlerin etkili olup olmadığını araştırmaktır. Veri, Türkiye’de yedi farklı alanda (psikoloji, hukuk, iktisat/işletme, mühendislik, siyaset bilimi, tıp ve eğitim bilimleri) henüz eğitime başlamış 659 (359 kadın) üniversite öğrencisinden toplanmıştır. Grupların değişkenlerdeki ortalamaları KÜ ve BB kişilik özelliklerinin bağımlı değişken olduğu 2 (cinsiyet)×7 (bölüm) varyans analizi yöntemiyle karşılaştırılmıştır. Sonuçlar, iktisat/işletme ve mühendislik öğrencilerinin Makyavelizm skorlarının psikoloji öğrencilerinin skorlarından daha yüksek olduğunu; ayrıca, mühendislik, iktisat/işletme ve siyaset bilimi öğrencilerinin psikopati skorlarının psikoloji öğrencilerinin skorlarından yüksek olduğunu göstermiştir. Psikoloji öğrencilerinin nevrotizm skorlarının, mühendislik, iktisat/işletme ve siyaset bilimi öğrencilerinin skorlarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. Hukuk ve eğitim fakültesi öğrencilerinin nevrotiklik skorları da mühendislik ve iktisat/işletme öğrencilerinin skorlarından daha yüksektir. Son olarak, sonuçlar deneyime açıklık ve dürüstlük kişilik özellikleri için bölüm ve cinsiyetin etkileşim etkisinin olduğunu göstermiştir. Bulgular, kuramsal ve uygulamaya yönelik çıkarımlar ile gelecekteki araştırmalar için öneriler bağlamında tartışılmıştır.
Citation - WoS: 16
Citation - Scopus: 15
Antecedents of problematic social media use and cyberbullying among adolescents: attachment, the dark triad and rejection sensitivity
(Springer, 2023) Demircioglu, Zeynep Isil; Goncu-Kose, Asli; 166202
With the acceleration of internet use, problematic social media use (PSMU) is included in our lives. When looking at the antecedents of PSMU, being young has been found to be a risk factor for PSMU. In addition to the benefits of technological advances in education and training, rapid technological developments may also result in problematic behaviors, especially among children and young. Recently, possibilities brought by technology and more widespread use of technology by young people have created a new concept, namely, cyberbullying. The present study aims to examine the effects of attachment anxiety and avoidance on PSMU and cyberbullying as with the partial mediating effects of the Dark Triad personality traits, angry rejection sensitivity, and anxious rejection sensitivity among adolescents. In general, the findings supported the proposed theoretical model. The results are discussed in terms of theoretical and practical implications along with suggestions for future research.
Are General Intelligence and Implicit Memory Related?: The Effect of Age
(2019) Kaynak, Hande; 101097
This study investigated the relationship between general intelligence and implicit memory performance in conjunction with aging. Data have been collected from 95 volunteers (49 young-46 older adults). General intelligence was measured by the Raven Standard Progressive Matrices (RSPM) test. Participants’ implicit memory performance was measured by the Word Stem Completion (WSC) task, in which the participants were presented with first three letters of a word and asked to complete this stem with the first word that comes to their mind. Explicit memory performance was also measured to be able to make a comparison with implicit memory performance and to document the differentiation between implicit and explicit memory. Although the same WSC task was used to measure implicit and explicit memory performance separately, the different instructions were used to deduce the different memory types. According to the results of factorial ANOVA, the main effect of age on general intelligence score was found to be statistically significant. After running further analyses by Pearson product-moment correlation coefficients, results indicated that RSPM test total correct score had a tendency to decrease with increasing age and RSPM test completion time had a tendency to increase with aging. Results also showed that implicit WSC task score and RSPM test total correct score were positively correlated. Similarly, explicit WSC task score and RSPM test total correct score were positively correlated, too. However, RSPM test completion time did not differ depending on implicit and explicit memory performances which were measured by WSC task. The present study indicated the relation between implicit WSC task and general intelligence. Within this context, this study is important to draw attention to the contribution of implicit memory measurement which is in the shadow of traditional explicit memory measurements to general intelligence, especially in older population.
Are General Intelligence and Implicit Memory Related?: The Effect of Age
(2019) Kaynak, Hande; 101097
Bu araştırmada, genel zekâ ve örtük bellek performansı arasındaki ilişki yaşlanmayla birlikte incelenmektir. Araştırmanın verileri 49 genç, 46 yaşlı olmak üzere toplam 95 gönüllü yetişkinden toplanmıştır. Genel zekâ puanı, Raven Standart Progresif Matrisler (RSPM) testi kullanılarak ölçülmüştür. Katılımcıların bellek performansını ölçmek için, Kelime Kökü Tamamlama (KKT) görevi kullanılmıştır. Örtük bellek görevinde, katılımcılardan kendilerine ilk üç harfi sunulan kelime köklerini akıllarına gelen ilk kelimeye tamamlamaları istenmiştir. Ayrıca, örtük bellek performansıyla karşılaştırma yapabilmek ve örtük ve açık bellek arasındaki ayrımı belgelemek için açık bellek performansı da ölçülmüştür. Örtük ve açık bellek performansını ayrı ayrı ölçmek için aynı KKT görevi kullanılmış, ancak bu görev farklı yönergeler altında uygulanmıştır. Faktöriyel varyans analizi (ANOVA) bulgularına göre, yaşın genel zekâ puanları üzerindeki temel etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Pearson momentler çarpımı korelasyon hesaplamaları sonucunda, ilerleyen yaşla birlikte RSPM testinden alınan toplam doğru puanın azaldığı, testi tamamlama süresinin ise arttığı görülmüştür. Örtük KKT görevi puanları ile RSPM testi toplam doğru puanları arasındaki ilişki ve açık KKT görevi puanları ile RSPM testi toplam doğru puanları arasındaki ilişki de istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş, aralarındaki ilişkilerin pozitif olduğu kaydedilmiştir. Buna karşın, örtük KKT görevi puanı ile RSPM testi tamamlama süresi ve açık KKT görevi puanı ile RSPM testi tamamlama süresi arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı değildir. Mevcut çalışma bulguları, örtük KKT görevi ölçümünün genel zekâyla olan güçlü ilişkisini göstermektedir. Çalışma, bu kapsamda, özellikle yaşlı nüfusta, geleneksel açık bellek ölçümlerinin gölgesinde kalan örtük bellek ölçümünün genel zekâya olan katkısına dikkat çekmesi açısından önemlidir.
Citation - WoS: 32
Citation - Scopus: 35
Attentional Control is Partially Impaired in Obstructive Sleep Apnea Syndrome
(Wiley, 2013) Tulek, Baykal; Atalay, Nart Bedin; Atalay, Nart Bedin; Kanat, Fikret; Suerdem, Mecit; 102366; Psikoloji
Obstructive sleep apnea syndrome is associated with executive cognitive impairment. An important question is whether impairment in executive functioning in obstructive sleep apnea syndrome is independent of dysfunction in attention. Attentional control is a subcomponent of executive functioning that is mediated by frontal lobe processing. In the current study, we investigated whether attentional control is deficient in obstructive sleep apnea syndrome. Attentional control processes were investigated through conflict adaptation and conflict frequency paradigms. These neuropsychological paradigms were assessed by using the Simon, Flanker and Stroop tasks. We additionally analysed post-error slowing data within these tasks. Error processing is another index of cognitive control that is mediated by frontal lobe functioning. Our sample consisted of 14 healthy adults and 24 patients with untreated moderate-severe obstructive sleep apnea syndrome. Results indicated that attentional control is partially dysfunctional among patients with obstructive sleep apnea syndrome. Attentional control processes were deficient when focal attention (Flanker task) processes were involved, but were intact when observed using the Simon and Stroop tasks. A non-significant trend in post-error slowing data suggested that error processing, assessed with the Flanker task, was diminished among patients with obstructive sleep apnea syndrome. These results support the view that obstructive sleep apnea syndrome leads to some amount of frontal lobe dysfunction, and that attentional control and error processing might be particularly affected by obstructive sleep apnea syndrome.
Bağışlama İstekliliği Ölçeği'nin Uyarlama, Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması
(2015) Çoklar, Işıl; Dönmez, Ali; 173556
Tanımı konusunda bir görüş birliği bulunmamakla birlikte, genel olarak değerlendirildiğinde, bağışlama kişilerarası zarar/kötülük karşısında, öfke duymaktan ve intikam almaktan vazgeçme kararını içeren olumlu ve sağlıklı bir tepkidir. Görgül çalışmalar bağışlamanın durumsal etkenlerden, kişilik özelliklerinden ve zarar veren kişiyle ilişki düzeyinden etkilendiğini ortaya koymaktadır. Bu nedenle, bağışlayıcılığı bir tür kişilik özelliği olarak ele alan ölçeklerin yanı sıra farklı durumlarda bağışlama eğiliminin ne düzeyde ortaya çıkacağını değerlendiren öyküsel ölçme araçları da geliştirilmiştir. Amaç: Bu çalışmanın amacı, oniki öyküden oluşan Bağışlama İstekliliği Ölçeği’nin (BİÖ) Türkçe’ye uyarlanıp, psikometrik özelliklerinin incelenmesidir. Yöntem: Araştırmanın örneklemini, Ege Üniversitesi’nde farklı bölümlerde öğrenim görmekte olan 18-26 yaş arasındaki 151 üniversite öğrencisi (81 kadın, 70 erkek) oluşturmaktadır. Ölçeğin psikometrik özellikleri iç tutarlık katsayısının ve yarı test güvenirlik katsayısının hesaplanması, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ve dış kriter (benzer ölçekler) geçerliği yöntemleriyle incelenmiştir. Sonuçlar: Açımlayıcı faktör analizi sonuçları, BİÖ’nin özgün formunda olduğu gibi tek faktörlü bir yapı olduğunu ortaya koymuş, doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarının model-veri uyum değerlerinin de iyi olduğu görülmüştür. BİÖ için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı .83 olarak bulunmuştur. Dış kriter geçerliği sınandığında, BİÖ ile BKÖ arasında .21 düzeyinde anlamlı (p<.01) ancak düşük düzeyde bir korelasyon olduğu saptanmıştır. Tartışma: Bulgular BİÖ’nin Türkiye’de bağışlama istekliliği düzeyini değerlendirmek için yeterli düzeyde geçerlik ve güvenirliğe sahip olduğunu göstermiştir
Citation - WoS: 0
Citation - Scopus: 0
Direct and indirect relationships between cognitive flexibility and COVID-19 related psychological distress: The mediating role of maladaptive cognitive emotion regulation strategies
(Klinik Psikiyatri dergisi, 2022) Sayinta, Senanur; Kocak, Hatice Nur; Kaynak, Hande; 101097
Objective: The effects of the COVID-19 pandemic are remarkable on individuals' mental health. During the COVID-19 pandemic, there is an increase in mental health problems and psychological distress in uninfected healthy people. The present study aimed to examine the mediator role of maladaptive cognitive emotion regula-tion strategies in the relationship between cognitive fle-xibility and COVID-19 related psychological distress experienced during the current pandemic. Method: The sample consisted of 351 young adults (86% female and 14% male) who were not infected with COVID-19 aged between 18 to 25 years old. Participants completed the self-report questionnaires, including the Cognitive Flexibility Inventory, Cognitive Emotion Regulation Questionnaire, and COVID-19 Related Psychological Distress Scale. Mediation analysis estimated total, indi-rect, and direct effects between cognitive flexibility and COVID-19 related psychological distress. Results: The correlation analyses showed that cognitive flexibility -control dimension was negatively associated with both COVID-19 related psychological distress and maladaptive cognitive emotion regulation strategies. Also, maladap-tive cognitive emotion regulation strategies and COVID-19 related psychological distress was found to be posi-tively correlated. In the study sample, the results of the bootstrap mediation indicated that maladaptive cogni-tive emotion regulation strategies, including self-blame, acceptance, rumination, catastrophizing, and blaming others, fully mediated the relationship between cogni-tive flexibility -control and COVID-19 related psycholog-ical distress. Discussion: Our findings would help psy-chological interventions designed for COVID-19 unin-fected healthy people who have lower-level cognitive flexibility -control dimension by highlighting the promi-nence that the fewer people use maladaptive cognitive emotion regulation strategies, the less they feel COVID-19 related psychological distress.
Citation - Scopus: 0
Does A Correlation Exist Between Fluid Intelligence And Creativity?
(Cyprus Mental Health Institute, 2020) Yazihan, N.T.; 276238
The aim of the study was to investigate the associations between fluid intelligence and creativity among young adults. The sample consisted of 26 university students who were recruited through convenience sampling method. The Raven Standard Progressive Matrices (RSPM) 9 item-form and a divergent thinking test were used to measure fluent intelligence and creativity, respectively. In order to examine the associations between creativity and fluent intelligence correlational analysis was applied. The Pearson’s correlation coefficient revealed that there was no significant relationship between the tests of divergent thinking and RSPM total score. On the other hand, the results showed a significant positive correlation between the RSPM visuospatial factor and both fluency (r=.47, p<.01) and flexibility (r=.41, p<.01) dimensions of the divergent thinking test. As a result, we suggest that certain basic processes regarding fluid intelligence (e.g. visual spatial reasoning) and creativity operate through common and similar mechanisms. Future studies could investigate the association between these constructs by using neuro-imagining method and focus on how these skills can be integrated into real life situations. © 2020, Cyprus Mental Health Institute. All rights reserved.
Does a correlation exist between fluid intelligence and creativity?
(2020) Torun Yazıhan, Nakşidil; 276238
The aim of the study was to investigate the associations between fluid intelligence and creativity among young adults. The sample consisted of 26 university students who were recruited through convenience sampling method. The Raven Standard Progressive Matrices (RSPM) 9 item-form and a divergent thinking test were used to measure fluent intelligence and creativity, respectively. In order to examine the associations between creativity and fluent intelligence correlational analysis was applied. The Pearson’s correlation coefficient revealed that there was no significant relationship between the tests of divergent thinking and RSPM total score. On the other hand, the results showed a significant positive correlation between the RSPM visuospatial factor and both fluency (r=.47, p<.01) and flexibility (r=.41, p<.01) dimensions of the divergent thinking test. As a result, we suggest that certain basic processes regarding fluid intelligence (e.g. visual spatial reasoning) and creativity operate through common and similar mechanisms. Future studies could investigate the association between these constructs by using neuro-imagining method and focus on how these skills can be integrated into real life situations.
Duygunun Tanıma Belleğini Artırımı Üzerine Bir Derleme: Duygusal Uyaranların Neden Olduğu Tepki Yanlılığı ve Bağlam
(2021) Kaynak, Hande; Aydın, Öykü; 101097
Mevcut çalışmanın amacı, duygunun tanıma belleği üzerindeki etkisine yönelik yapılmış alanyazındaki araştırmaların\rderlenmesiyle konunun ana hatlarının sunulması ve duygu-bellek etkileşimi konusuyla ilişkili dikkat çeken noktaları \röne çıkararak, araştırma alanıyla ilgili gelecekteki çalışmalar için bazı hususları ele almaktır. Alanyazındaki çok sayıda \rçalışma, duygu içerikli uyaranların nötr eşdeğerlerine göre daha iyi hatırlandığını ortaya koymaktadır. Bu yaygın \rbulgudan yola çıkarak, mevcut çalışmada, konuyla ilgili alanyazındaki çalışmalar, duyguyu tanımlayan ve açıklamaya \rçalışan çeşitli yaklaşımlar, duygunun farklı yaklaşımlar çerçevesinde tanımlanan boyutlarının tanıma belleği üzerindeki \retkisine yönelik sonuçlar, duygunun bellek performansında neden olabileceği tepki yanlılıklarına dair bulgular da dâhil \redilerek derlenmiştir. Diğer yandan, bellek performansını etkileyen faktörün yalnızca duygu içerikli uyaranların \rboyutlarından kaynaklı olmadığını, duygusal uyaranların oluşturduğu bağlam içerisinde bellek performansının olumlu \ryönde etkilendiğini kanıtlayan ampirik araştırmalar aktarılmıştır. Ek olarak, duygusal belleğin laboratuvar ortamında \rnasıl çalışıldığı ele alınmıştır. Bu kapsamda duygu-bellek etkileşimini kontrollü laboratuvar ortamında çalışmak \ramacıyla geliştirilen veri tabanlarından ve özellikle Türkiye’de yürütülecek araştırmalar için geliştirilen ve kullanıma \raçılan veri tabanı norm çalışmalarından bahsedilmiştir. Özetlemek gerekirse, mevcut derleme kapsamında geçmiş \rçalışmalar incelendiğinde, duygu ve tanıma belleği etkileşimini araştırırken daha tutarlı sonuçlar elde edebilmek için,\rduygunun neden olduğu tepki yanlılığı, duygusal bağlam ve duygusal uyaran türü gibi faktörlerin gelecek çalışmalarda \rdikkate alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Citation - WoS: 7
Citation - Scopus: 10
Evaluation of the Effectiveness of a Gaze-Based Training Intervention on Latent Hazard Anticipation Skills for Young Drivers: A Driving Simulator Study
(Mdpi, 2018) Yamani, Yusuke; Bıçaksız, Pınar; Bicaksiz, Pinar; Palmer, Dakota B.; Hatfield, Nathan; Samuel, Siby; 163626; Psikoloji
A PC-based training program (Road Awareness and Perception Training or RAPT; Pradhan et al., 2009), proven effective for improving young novice drivers' hazard anticipation skills, did not fully maximize the hazard anticipation performance of young drivers despite the use of similar anticipation scenarios in both, the training and the evaluation drives. The current driving simulator experiment examined the additive effects of expert eye movement videos following RAPT training on young drivers' hazard anticipation performance compared to video-only and RAPT-only conditions. The study employed a between-subject design in which 36 young participants (aged 18-21) were equally and randomly assigned to one of three experimental conditions, were outfitted with an eye tracker and drove four unique scenarios on a driving simulator to evaluate the effect of treatment on their anticipation skills. The results indicate that the young participants that viewed the videos of expert eye movements following the completion of RAPT showed significant improvements in their hazard anticipation ability (85%) on the subsequent experimental evaluation drives compared to those young drivers who were only exposed to either the RAPT training (61%) or the Video (43%). The results further imply that videos of expert eye movements shown immediately after RAPT training may improve the drivers' anticipation skills by helping them map and integrate the spatial and tactical knowledge gained in a training program within dynamic driving environments involving latent hazards.
Examining the Effects of Chronic Pain on Memory Processes within the Framework of the Biopsychosocial Model
(2022) Üste, Aleyna Nur; Kaynak, Hande; 101097
En yaygın ağrı türlerinden biri olan kronik ağrı, bellek güçlükleri gibi bilişsel becerilerde bozulma ile ilişkilendirilmektedir. Mevcut makale, kronik ağrısı olan hastaların belleğini biyolojik, psikolojik ve sosyal bileşenlerin nasıl etkilediğini inceleyen çalışmaların derlenmesini amaçlamaktadır. Araştırmalar, kronik ağrı hastalarının çoğunlukla bellek bozulmalarından şikâyet ettiğini ve biyopsikososyal modelin bu hastaların neden bellek şikayetleri yaşadıklarını daha iyi anlamak için yaygın olarak kullanıldığını göstermiştir. Biyopsikososyal model aynı zamanda her hastaya özgü müdahale modeli geliştirerek hastaların bilişsel ve davranışsal zorluklarla baş etmelerini sağlamaktadır. Birincisi, modelin biyolojik bileşeni, kronik ağrının hastalarda biyolojik değişikliklere neden olduğunu, dikkat ve bellek gibi bilişsel süreçleri olumsuz etkilediğini savunmaktadır. İkinci olarak, psikolojik bileşen, kronik ağrının neden olduğu depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi komorbiditeleri tartışmakta ve bunların bellek performansını nasıl etkilediğini araştırmaktadır. Üçüncüsü, sosyal bileşen, hastaların artan sağlık hizmeti maliyetleri ve yetersiz uyku gibi çeşitli bozukluklara bağlı olarak kronik ağrının olumsuz etkilerini deneyimlediklerini öne sürmektedir. Çalışma, kronik ağrısı olan hastaların bellek performansının biyolojik, psikolojik, sosyal bileşenlerden etkilendiği ve bu bileşenlerin birbirleriyle etkileşime girerek bellekte bozulmalara neden olduğu sonucuna varmaktadır.
Citation - WoS: 16
Citation - Scopus: 20
Fusion of smartphone sensor data for classification of daily user activities
(Springer, 2021) Sengul, Gokhan; Özçelik, Erol; Ozcelik, Erol; Misra, Sanjay; Damasevicius, Robertas; Maskeliunas, Rytis; 115500; Psikoloji
New mobile applications need to estimate user activities by using sensor data provided by smart wearable devices and deliver context-aware solutions to users living in smart environments. We propose a novel hybrid data fusion method to estimate three types of daily user activities (being in a meeting, walking, and driving with a motorized vehicle) using the accelerometer and gyroscope data acquired from a smart watch using a mobile phone. The approach is based on the matrix time series method for feature fusion, and the modified Better-than-the-Best Fusion (BB-Fus) method with a stochastic gradient descent algorithm for construction of optimal decision trees for classification. For the estimation of user activities, we adopted a statistical pattern recognition approach and used the k-Nearest Neighbor (kNN) and Support Vector Machine (SVM) classifiers. We acquired and used our own dataset of 354 min of data from 20 subjects for this study. We report a classification performance of 98.32 % for SVM and 97.42 % for kNN.
Hafızanın Rekonsolidasyon Süreci ve Serbest Çağrışım Tekniği Arasındaki İlişki Üzerine Nöropsikanalitik Bir İnceleme
(2022) Bıçakcı, Ozan; Psikoloji
Klasik koşullanma işleminin sonucunda, en başta nötr olan ve kişinin kendisinde herhangi bir tepki yaratmayan bir uyaranın koşulsuz bir uyaranla eşlenmesiyle, bu uyarana koşullu bir tepki verilmesi sağlanır. Bu sürecin geri çevrilmesi için ise söndürme işleminin uygulanması gerekmektedir. Fakat söndürme işleminin sonucunda ortaya birtakım problemler çıkabilmektedir. Bu problemler koşullu tepkinin yenilenmesi (renewal), eski durumuna dönmesi (reinstatement) ve kendiliğinden geri gelmesi (spontaneous recovery) olarak özetlenebilir. Hafızanın rekonsolidasyonu yaklaşımının ise bu problemlere bir çözüm sunduğu görülmüştür. Şöyle ki hafızanın bir kereye mahsus olarak depolandıktan sonra hayatına sabit ve kararlı bir yapıda devam etmesinden ziyade, her yeniden aktive oluşu (reactivation) ile yeniden kararsız hale geldiği ve sonrasında protein sentezleri ile birlikte tekrardan kararlı bir yapıya büründüğü öne sürülmektedir. Bu kararsız hale gelinen aşamada yapılan müdahalelerin ise orijinal hafızada değişikliğe sebep olabileceği ve böylece de klasik söndürme işleminin yol açtığı problemlere bir çözüm sunabileceği gösterilmektedir. Bu derlemede, psikanalizin temel yöntemlerinden olan serbest çağrışım tekniğinin, yukarıda bahsedilen hafızanın yeniden aktive oluşu ve kararsız hale gelişi durumlarını sağlayıp sağlayamayacağı ve bu sayede orijinal hafızada değişikliklere sebep olup olamayacağı nöropsikanalitik alanyazın ışığında incelenmektedir.
Hangi Lider, Kurumda Kalmayı Nasıl Sağlıyor? Çok Boyutlu İş Motivasyonunun Aracı Rolü
(2019) Metin, U. Baran; Göncü-köse, Aslı; 166202
Yöneticilerin liderlik tipleri çalışanların iş motivasyonlarını en fazla etkileyen faktörler arasında yer almaktadır ancak, Türkiye’de hem bu etkileri hem de liderlik stillerinin çalışan motivasyonları aracılığı ile işle ilgili diğer sonuçdeğişkenleri üzerindeki etkilerini inceleyen araştırmalar az sayıdadır. Bu çalışmanın amacı, yöneticilerin babacan vedönüşümcü liderlik stilleri ile çalışanların çok boyutlu iş motivasyonları arasındaki ilişkileri geçerliği ve güvenirliğitest edilmiş bir ölçek kullanarak Türkiye örnekleminde incelemek (Çalışma 1); ayrıca, liderlik tipleri ile işten ayrılmaniyetleri arasındaki ilişkilerde çok boyutlu iş motivasyonunun kısmi aracı rolünü test etmektir (Çalışma 2). Bu amaçla,Çalışma 1’de 456 çalışandan veri toplanmış ve Gagné ve arkadaşları (2014) tarafından Öz Belirleme Kuramı (Decive Ryan, 1985) temel alınarak geliştirilen Çok Boyutlu İş Motivasyonu Ölçeği’nin (ÇBİMÖ) Türkçeye adaptasyonçalışması gerçekleştirilmiştir. Çalışma 2’de 388 çalışandan veri toplanmış ve önerilen model yapısal eşitlik modellemesi yöntemiyle test edilmiştir. Çalışma 1’in bulguları, ÇBİMÖ’nün diğer ülkelerde yapılan çalışmaların gösterdiği faktöryapılarına uyumlu bir yapı gösterdiğini ve yordayıcı geçerliği olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma 2’nin bulguları,genel olarak iki liderlik stilinin de motivasyon tipleriyle önerilen ilişkileri gösterdiğini ancak, iş motivasyonlarınınyalnızca dönüşümcü liderlik ile işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkide kısmi aracılık ettiğini göstermiştir. Bulgular,kuramsal ve uygulamaya yönelik çıkarımlar ile gelecekteki çalışmalara yönelik önerilerle birlikte tartışılmıştır.
Citation - WoS: 2
Hangi Lider, Kurumda Kalmayı Nasıl Sağlıyor? Çok Boyutlu İş Motivasyonunun Aracı Rolü
(Turkish Psychologists Assoc, 2019) Goncu-Kose, Asli; Metin, U. Baran; 166202
Supervisors' leadership styles are among the most important variables that influence employees' work motivation. However, in Turkey, only a limited number of studies examined the effects of leadership styles on employee motivations and on distal work-related outcomes via their influences on these motivations. The present study aimed to examine the links of paternalistic and transformational leadership with employees' work motivations by using a valid and reliable work motivation measure and to test the mediating roles of motivations in the relationships between leadership styles and employees' turnover intentions. In Study 1, data were collected from 456 employees and the Multidimensional Work Motivation Scale (MWMS; Gagne et al., 2014), which was developed within the framework of Self-Determination Theory (Deci & Ryan, 1985), was adapted to Turkish. In Study 2, data were collected from 388 employees and the proposed model was tested using structural equation modeling. Study 1 revealed that the factor structure and the predictive validity results of the adapted MWMS were consistent with those of its versions in other languages. Study 2 showed that both leadership styles were associated with motivation dimensions in the proposed directions; however, motivations partially mediated only the link between transformational leadership and turnover intentions.
Haset ve kıskançlığın tanımlanması ve klinik görünümü
(2018) Tuna, Ezgi; 163887
Haset ve kıskançlık, birbirinden önemli noktalarda ayrışan; fakat günlük hayatta sıkçabirbiriyle karıştırılan karmaşık duygulardır. Haset, bir başkasının sahip olduğu ve bizdeolmayan bir şey ya da özellik karşısında hissettiğimiz duygu iken; kıskançlık, bizim içinönemli bir ilişkinin üçüncü bir kişinin varlığı sebebiyle tehdit altında olduğunudüşündüğümüzde ortaya çıkan duygudur. Dolayısıyla, hasette iki kişilik, kıskançlıkta iseüç kişilik bir yapı mevcuttur. Melanie Klein'a göre haset doğumdan sonra bebeğin meme ilekurduğu sevgi ve nefret ilişkisinde temellenir; kıskançlık ise gelişimsel olarak hasettensonra gelir ve hasetin çözümlenmesinde rol oynar. Haset ve kıskançlık, temelde işlevselduygular olsa da, kişinin ve ilişkilerin işlevselliğini bozarak patolojik boyuta ulaşabilirler.Bu makalede haset ve kıskançlık tanımlanmış, birbirleriyle benzer ve farklı yanları ortayakonulmuş ve hangi durumlarda işlevselliklerini yitirerek psikopatolojinin bir parçasıoldukları incelenmiştir.

Browse

Browsing Psikoloji Bölümü by Access Right "info:eu-repo/semantics/openAccess"