Browsing by Author "Inan, Asli"

Now showing 1 - 2 of 2

Influences of Fluency and Familiarity Misattribution on Autobiographical Memory Judgments
(2022) Inan, Asli; Tekman, Hasan Gürkan
Akıcı işlemenin neden olduğu aşinalık, akıcılığın kaynağı belirlenemezse geçmiş deneyimlere yanlış atfedilebilir. Bu akıcılık ve aşinalık etkisi epizodik bellek çalışmalarında aşinalığın yanlış atfedilmesi hipotezi olarak sunulmuştur. Bu çalışmada akıcı işlemeden kaynaklanan aşinalığın yanlış atfedilmesi hipotezi otobiyografik bellek için test edilmiştir. Bu hipotezi test etmek için tekrarın ön hazırlama etkisi kullanılmıştır. Akıcılığın kaynağına ilişkin farkındalık ön hazırlayıcının eşik üstü ya da eşik altı sunulması ile belirlenmiştir. Yaşam Olayları Envanteri insanların başlarından geçen olaylar hakkında güven derecelendirmesi yapmalarına imkan sağlayan ve otobiyografik bellek çalışmalarında kullanılan bir yöntemdir. Bu çalışmada katılımcılara bir Yaşam Olayları Envanteri maddesine yanıt vermeden önce eşik altı ya da eşik üstü bir ön hazırlayıcı sunulmuştur. Ön hazırlayıcı Yaşam Olayları Envanteri cümlesinin yüklemiyle aynı ya da farklı bir yüklem olarak gösterilmiştir. Katılımcıların eşik altı ön hazırlayıcıların cümlenin yüklemiyle aynı olduğu olaylar için eşik altı ön hazırlayıcıların cümlenin yükleminden farklı olduğu olaylara kıyasla daha yüksek güven derecelendirmesi verdikleri gözlemlenmiştir. Aşinalığın yanlış atfedilmesi hipotezi ile tutarlı olarak, ön hazırlayıcıların eşik üstü olması dolayısı ile katılımcıların ön hazırlayıcıları gördüklerinin farkında olmaları durumunda güven derecelendirmesinde görülen bu fark ortadan kalkmıştır. Deneyin sonuçları, daha akıcı işlemenin diğer bir deyişle işleme kolaylığının artmasının, katılımcıların geçmişlerinde bir olayın olup olmadığına ilişkin verdikleri güven derecelendirmelerini etkileyebileceğini göstermiştir.
Otobiyografik Belleğin Yapısını Araştırmak İçin Kullanılan Davranışsal Yöntemler
(2023) Inan, Asli
Laboratuvar ortamında gerçekleştirilen bellek araştırmalarında karıştırıcı etkenlerin etkisini ortadan kaldırabilmek amacıyla yöntemsel olarak kontrollü deneyler kullanılmaktadır. Ancak otobiyografik bellek araştırmaları çoğu zaman doğrulanması mümkün olmayan uzak dönem belleğin geri getirilmesini gerektirdiği için farklı yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. İpucu kelime tekniği, günlük ve günlük benzeri kayıt cihazları kullanılması, otobiyografik bellek görüşmesi ve otobiyografik görüşme gibi yöntemler otobiyografik bellek araştırmalarında kullanılan davranışsal yöntemlerdir. Bu farklı yöntemlerin birbirleriyle kıyaslandığı zaman farklı avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Bu yöntemleri kullanan araştırmalar sonucunda otobiyografik bellek yapsının hiyerarşik olduğu, semantik ve epizodik bileşenlerden oluştuğu, geri çağırma aşamasında kullanılan ipuçlarının bazılarının hiç kullanılamadığı gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Demans gibi hafıza problemleri olan hasta gruplarında da kullanılabilen bu yöntemler yaşın ilerlemesi ile birlikte otobiyografik hafızada meydana gelen değişikliklerin ve bozulmaların hangi bileşenlerde olduğunu incelememizi sağlamıştır. Bu incelemede otobiyografik belleğin yapısını araştırmak için kullanılan davranışsal yöntemler ve bu araştırmaların sonuçları ele alınacaktır. Öncelikle laboratuvar ortamında gerçekleştirilen bellek araştırmalarında kullanılan yöntemlerden, otobiyografik belleği farklı kılan yönlerinden ve neden farklı yöntemlere ihtiyaç duyulduğundan bahsedilecektir. Sonrasında bu farklı yöntemlerden sadece davranışsal olanlara ve otobiyografik bellek yapısını incelemek amacıyla önerilenlere değinilecektir. Bu yöntemlerin neleri içerdiğine, nasıl kullanıldığına ve bu yöntemleri kullanan bazı araştırmaların sonuçlarına değinildikten sonra genel olarak farklı yöntemleri kullanan bütün araştırmaların otobiyografik bellek yapısı hakkında ortaya koydukları ortak sonuçlar değerlendirilecektir.