İnternet Oyun Oynama Bozukluğu Ölçeği Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri

Abstract

İnternet Oyun Oynama Bozukluğu Ölçeği Türkçe versiyonunun psikometrik özellikleri Amaç: Bu çalışmanın temel amacı İnternet Oyun Oynama Bozukluğunu (İOOB) ölçmek için değerlendirme araçları olan ve Zihinsel Bozuklukların Teşhis ve İstatistik El Kitabı'nın (DSM-5) beşinci baskısından kaynaklanan 9 ölçüte dayanarak değerlendiren, hem uzun (27 madde) hem de kısa (9 maddelik) çoklu cevaplı İnternet Oyun Oynama Bozukluğu Ölçeği (İOOBÖ) versiyonlarının psikometrik özelliklerini test etmektir. Yöntem: Katılımcılar 27 maddelik İOOBÖ ve Young'ın İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu (YİBT-KF) kullanılarak değerlendirildi. İOOBÖ'nin psikometrik özellikleri, Ankara'daki gönüllü üniversite öğrencileri ile İnternet'te oyun oynayan ve e-spor turnuvaları düzenleyen İstanbul'da bulunan bir şirketin e-posta veritabanında bulunan kişiler arasında çevrimiçi anketle test edildi.Bulgular: Dokuz maddeli İOOBÖ'de tek bileşen, birden büyük (5.926) bir özdeğer değeri gösterdi ve bu bileşen tarafından hesaplanan varyans %65.85 idi. Doğrulayıcı faktör analizleri dokuz maddeli İOOBÖ'nin yapısal geçerliliğinin (yani boyutsal yapısının) tatminkar olduğunu ortaya koymuştur. Ölçeğin bu kısa versiyonu ayrıca güvenilir (Cronbach'ın alfası 0.931) ve oyun oynamak için harcanan süre ve YİBT-KF puanı ile pozitif korelasyonlar gösterdiğinden iyi ölçüt-ilişkili geçerlilik göstermiştir. 27 madde İOOBÖ ile dokuz-madde İOOBÖ arasındaki korelasyon çok yüksekti (n=457; r=0.988, p<0.001). Hem 27 madde İOOBÖ (n=261, r=0.759) hem de dokuz madde İOOBÖ (n=261, r=0.756) için test-tekrar test korelasyonu yüksektir. Teşhis için (5 veya daha fazla ölçüt yaşanması) DSM-5 eşiği uygulanıyorsa, her bir madde için seçilen kesme noktasına göre bozukluk olan oyuncuların yaygınlığı %3.9 ile %9.2 arasında değişiyordu.Sonuç: Dokuz maddeli İOOBÖ'nin Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik değerlendirmesinin sonuçları orijinal ölçeğin bulguları ile benzer bulunmuştur. Bu bulgular, tek yönlü bir yapı ölçen dokuz maddeli İOOBÖ'nin Türkçe versiyonunun, genç yetişkinler arasında problem oluşturan İOOB'yi belirlemede ve ayrıca erken teşhis ve diğer ilgili araştırmalarda kullanılabilecek geçerli ve güvenilir İOOB tarama aracı olduğunu desteklemektedir