Yönetim Bilişim Sistemlerinin Örgütsel Karar Alma Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Teknolojik ve Yönetsel Faktörlerin Rolü

Abstract

Günümüz örgütsel ortamında, karar alma süreçleri stratejik ve operasyonel başarının sağlanmasında kritik bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, teknolojik faktörler, üst yönetim desteği ve bilgisayar özyeterliliğinin örgütsel karar alma yaklaşımları ve kültürü üzerindeki bütünleşik etkisini araştırmaktadır. Irak'ın petrol ve gaz sektöründe faaliyet gösteren devlet şirketi Basra Petrol Şirketi'nden (BOC) 379 katılımcıdan elde edilen veriler doğrultusunda, bu araştırma nicel bir tasarım kullanarak değişkenler arasındaki ilişkileri incelemektedir. Bulgular, üst yönetim desteği ve bilgisayar özyeterliliğinin örgütsel karar alma yaklaşımlarını ve kültürünü önemli ölçüde güçlendirdiğini, ancak sistem kalitesi ve bilgi kalitesi gibi teknolojik faktörlerin doğrudan etkisinin sınırlı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, teknolojik kaynakların etkili bir şekilde kullanılabilmesi için yönetsel ve bireysel faktörlerin kritik önemini vurgulamaktadır. Çalışma, örgüt liderleri, politika yapıcılar, bilişim sistemleri geliştiricileri ve araştırmacılar için değerli içgörüler sunmaktadır. Teknoloji, yönetim ve bireysel yetkinliklerin birbirini tamamlayıcı rolünü öne çıkararak, karar alma dinamiklerine yönelik teorik anlayışı genişletmekte ve karar alma süreçlerini iyileştirmek için pratik öneriler sunmaktadır. Bulgular, bilgi sistemlerinin etkili bir şekilde entegre edilmesi ve kullanılabilmesi için liderlik katılımının ve kullanıcı güveninin gerekliliğini vurgulayarak, karmaşık örgütsel bağlamlarda uyarlanabilir ve verimli karar alma uygulamalarının sağlanmasına katkıda bulunmaktadır.

In the contemporary organizational environment, decision-making plays a critical role in achieving strategic and operational success. This study investigates the combined influence of technological factors, top management support, and computer self-efficacy on organizational decision-making approaches and cultures. Drawing on data from 379 respondents at the Basra Oil Company (BOC), a state-owned enterprise in Iraq's oil and gas sector, the research employs a quantitative design to explore the relationships among these variables. The findings reveal that top management support and computer self-efficacy significantly enhance organizational decision-making approaches and culture, while technological factors, such as system quality and information quality, exhibit limited direct influence. These results highlight the critical importance of managerial and individual dimensions in leveraging technological resources effectively. This study offers valuable insights for organizational leaders, policymakers, information system developers, and researchers. By emphasizing the synergistic role of technology, management, and individual capabilities, the research contributes to the theoretical understanding of decision-making dynamics and provides practical recommendations for enhancing decision-making processes. The findings underscore the need for leadership engagement and user confidence to optimize the integration and use of information systems, ensuring adaptive and efficient decision-making practices in complex organizational contexts.