Yüksek Lisans Tezleri

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/20.500.12416/9486

Browse

Now showing 1 - 20 of 41

Conditional Obligation Relationship
(2025) Üstün, Zehra; Oğuz, Cemal; 04.01. Hukuk; 04. Hukuk Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Bu çalışma koşula bağlı borç ilişkilerini konu edinmektedir. Koşul kavramının ayrıntılı incelemesine geçmeden önce tezin ilk bölümünde borç ilişkisinin temel ilkeleri ile tarafların hak ve yükümlülüklerine dair genel bir çerçeve çizilmiştir. Ayrıca koşul kavramının sıklıkla karıştırıldığı ceza koşulu ve bağlanma parası gibi bazı hukuki kurumlarla arasındaki farklar açık biçimde ortaya konulmuştur. Tezin odak noktasını oluşturan koşul, gelecekte meydana gelip gelmeyeceği belirsiz bir olaya bağlanan hukuki sonuçlar çerçevesinde ele alınmıştır. Bir koşulun hukuken geçerli sayılabilmesi için öncelikle bir hukuki işleme bağlanmış olması ve tarafların bu yönde açık bir irade beyanında bulunmuş olmaları gerekmektedir. Bunun yanında koşulun konu aldığı olayın geleceğe ilişkin olması ve gerçekleşip gerçekleşmeyeceğinin mevcut durumda objektif olarak belirsizlik arz etmesi geçerlilik için zorunludur. Koşulun hukuka ve genel ahlak kurallarına aykırı olmaması, baştan itibaren imkansız bir durumu içermemesi ve anlamsız ya da keyfi nitelikte olmaması gibi unsurlar da titizlikle değerlendirilmektedir. Başta geciktirici ve bozucu koşullar olmak üzere koşulun farklı türleri ile bu türlerin koşulun askıda olduğu kritik dönemde ve gerçekleşmesi ya da gerçekleşmemesi durumunda doğurduğu farklı hukuki sonuçlar ayrıntılı biçimde incelenmiştir. Dürüstlük kuralı çerçevesinde koşulun gerçekleşmesini engellememe yükümlülüğü ve koşulun zamanla imkansız hale gelmesi gibi hukuki durumlar da önemli başlıklar arasında yer almaktadır. Bu kapsamlı değerlendirme neticesinde koşula bağlı borç ilişkilerinin Türk Borçlar Hukuku içindeki yeri ve önemi konusunda bütüncül bir bakış açısı sunulması ve bu alandaki hukuki tartışmalara anlamlı bir katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Borç, Borç ilişkisi, Koşul, Koşula bağlı borç ilişkisi, Borç ilişkisinde özel durumlar.
The Effects of the COVID-19 Pandemic on Tourism Sector: In the Context of Turkey
(2025) Güzelocak, Alperen; Temiz, Dilek; 03.06. Uluslararası Ticaret ve Finansman; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Covid-19 pandemisi, Çin'de yayılmaya başlayıp çok kısa sürede bütün dünyayı etkisine almıştır. Türkiye'de bu etki altına alınmış ülkelerden birisidir. Türkiye'nin özellikle güçlü sektörlerinden biri olan turizm sektörü, farklı şekillerde bu küresel pandemiden etkilenmiştir. Bu çalışmada, Covid-19 pandemisinin Türkiye'deki turizm sektörüne etkileri incelenmektedir. Çalışmada ilk olarak seyahat platformları ve turizm gelirleri hakkında genel bir bilgi verilmektedir. Ardından, Covid-19 pandemisinin turizm üzerine etkileri, 2012-2024 dönemi Türkiye'si için iki ayrı ekonometrik analiz ile incelenmektedir. İlk analizde, 2012Q1-2024Q3 dönemi Türkiye'sinde, turizm gelirleri ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki ARDL (Autoregressive Distributed Lag) yaklaşımı ile incelenmektedir. Bu analiz sonucunda, değişkenler arasında bir eşbütünleşme ilişkisinin var olduğu hem uzun hem kısa dönemde turizm gelirlerinin ekonomik büyüme üzerinde pozitif etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İkinci analizde, 'Covid-19 pandemisi, Türkiye'nin turizm gelirlerini etkilemiştir' öngörüsünü test etmek için EKK tahmin yöntemi kullanılmıştır. Tahmin sonucunda, 'Covid-19 pandemisi Türkiye'nin turizm gelirlerini etkilemiştir' sonucuna ulaşılmıştır.
Processing of Personal Data on E-commerce Platforms
(2025) Arslantürk, Doğucan Fırat; Badur, Emel; 04.01. Hukuk; 04. Hukuk Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Bu tez, e-ticaret platformlarında kişisel verilerin işlenme süreçlerini incelemekte ve bu süreçlerin hukuki, etik ve teknik boyutlarını ele almaktadır. Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte e-ticaret siteleri, kullanıcı verilerini toplama, işleme ve saklama konusunda geniş yetkilere sahip olmuş, bu durum kişisel verilerin korunmasını önemli bir mesele haline getirmiştir. Çalışmada, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ve Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) gibi düzenlemeler ışığında e-ticaret platformlarının yükümlülükleri analiz edilmiştir. Ayrıca, kullanıcıların verilerinin nasıl işlendiği, saklandığı ve üçüncü taraflarla nasıl paylaşıldığı örnek olaylar üzerinden incelenmiştir. Tezin temel amacı, e-ticaret sektöründe veri güvenliği politikalarının yeterliliğini değerlendirmek ve kullanıcıların kişisel verilerini daha etkin koruyabilmeleri için öneriler sunmaktır. Sonuç olarak, mevzuata uyumun artırılması, şeffaflık ilkesinin güçlendirilmesi ve kullanıcı farkındalığının artırılması gerektiği vurgulanmaktadır.
Avrupa Birliği'nde Toplumsal Cinsiyet Analizi ve Kadın Liderler: Finlandiya Örneği
(2025) Dirican, Bilge Nisa; Ataç, Cemile Akça; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
This study aims to examine the role of gender in foreign policy within the framework of feminist international relations theory and to assess the impact of female leaders on international political processes. The first section explores the fundamental principles of feminist international relations theory. Followed by this, the second section presents an analysis of the behavioral traits attributed to female leaders and how these traits influence foreign policy. Within the framework of an evaluation from a feminist international relations perspective, the third section examines the European Union and Scandinavian countries in the context of gender and investigates the roles of female leaders in shaping EU policies, assessing whether true gender equality has been achieved. As part of this analysis, the study presents examples illustrating the role of gender in foreign policy within the EU, focusing on Ursula von der Leyen, the President of the European Commission, and Federica Mogherini, who served as the EU High Representative for Foreign Affairs and Security Policy between 2014 and 2019. Additionally, the foreign policies of Scandinavian countries are analyzed through a general assessment from a gender perspective. The final section evaluates Finland's foreign policy through the lens of feminist perspectives on gender. It specifically examines Sanna Marin, who served as Finland's Prime Minister between 2019 and 2023, and stands out as an unconventional example among female leaders. Her leadership traits are analyzed in this context, along with an assessment of the foreign policy during her tenure. The main objective of the study is to highlight the contributions of female leaders to both international and domestic politics and to draw attention to the role of gender in foreign policy. Furthermore, the study discusses whether the gender norms commonly associated with female leadership—often claimed to be inherent to women—apply to all female leaders. The key findings reveal not only the outcomes of the prevailing perceptions of gender and female leadership but also demonstrate that biases against female leadership persist even in the European Union, which is often regarded as a model of gender equality, and in Finland, which serves as a specific example in this field. Keywords: Feminist international relations, Gender equality in foreign policy, European Union, Finland, Sanna Marin
Ceza Muhakemesinde Adli Kontrol
(2025) Eroğlu, Mustafa Ali; Özer, Burcu Ertem; 01. Çankaya Üniversitesi
Criminal proceedings begin with the discovery of the suspicion of a crime and ultimately end with a final judgment that is free from all doubts and uncertainties. During the criminal proceedings, it is essential to use certain tools to reach the material truth. One of the most important of these tools is undoubtedly precautionary measures. Precautionary measures not only help in collecting the necessary evidence for the trial to proceed properly but also prevent the final judgment from remaining on paper. Among the precautionary measures, the most severe one is undoubtedly detention. By resorting to detention, not only is the concealment of evidence prevented, but it also ensures that the suspect or defendant does not escape. In this way, the necessary evidence for reaching the material truth is collected, protected, and the execution of the final judgment becomes possible. The fact that detention is a severe measure, and its consequences—such as total confinement—has led the legislator to adopt a more measured approach in regulating this precautionary measure. In this context, where detention is necessary, the aim has been to create a more balanced alternative. Judicial control, as a precautionary measure regulated within the framework of the principle of proportionality, serves the same purpose as detention. In this way, the judge or the court does not have to choose between the total confinement of the suspect or defendant and complete freedom, and ultimately, they will be able to proceed with the criminal trial in a more effective manner, achieving their objectives.This study examines the legal nature of judicial control, which was regulated as an alternative to detention, its relationship with the obligations it imposes, to what extent these obligations can serve as an alternative to detention, and finally, the problems that arise in the application of the judicial control measure as regulated by the law.
Cinsiyet ve Yükseltmeler: Türkiye'de Yönetim ve Organizasyon Alanı
(2025) İşler, Ece Büşra; Kalemci, Rabia Arzu; 03.04. İşletme; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
The global framework has revealed that women have faced numerous processes and situations that are disadvantageous to them throughout history in the workplace. Although there has been a change and development over the years, women still face challenges in accessing higher hierarchical levels in the professional world. This study examines the transition periods from associate professor to full professor for women and men working in the field of Management and Organization in Turkey through the lens of gender. In this context, data from male and female professors were collected, and correlation analysis was applied. Additionally, women professors working in the field of Management and Organization, selected using the snowball sampling method, were chosen, and semi-structured interviews were conducted with the participants. In this context, results were obtained that can be considered disadvantageous to women in terms of reaching professorship in the field of Management and Organization.
De Facto Devletlerde 'Tanınma için Demokrasi' Stratejisi: Kosova ve Abhazya Örneklerinin Karşılaştırmalı Bir İncelemesi
(2025) Ayhan, İbrahim Rıfat; Ekinci, Fatma Didem; 03.05. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
This thesis examines democracy and democratization in de facto states over Abkhazia or Kosovo cases comparatively. De facto states first emerged after 1945 but their number substantially increased with the dissolution of the Soviet Union. Related to their international legitimacy problems, the interest on democracy in de facto states has risen in recent years both in the international community and academic literature. In this context, this study seeks answers to three key questions related to democracy in de facto states in the literature grounded on the relations with the patron state, ethnic divisions and conflict, and recognition and recognition strategies. To this end, the study utilizes Freedom House data and reports, semi-structured interviews conducted by the author, and local news outlets in Abkhazia and Kosovo. As a result, the study concludes that the most important, if not the only, factor behind both democratization and recognition of de facto states is the patron state. The difference in democracy levels between Kosovo or Abkhazia is also directly related to this factor. Moreover, the most important internal obstacle to democratization in de facto states is ethnic cleavages and conflicts. Finally, a democratic regime plays only a very limited role in the recognition of de facto states. Relatedly, although it is correct that Kosovo has pursued a so-called 'democracy-for-recognition strategy', this has not been the case for Abkhazia.
Çalışanlarda İşveren Çekiciliği Bağlamında İş Tatmini ve Aidiyet Duygusunun İncelenmesi: Bankacılık Sektörü Örneği
(2025) Zeran, Büşra; Ökdem, Meltem; 09.01. Ortak Dersler Bölümü; 09. Rektörlük; 01. Çankaya Üniversitesi
The purpose of this study is to examine the job satisfaction and sense of belonging of individuals working in the banking sector, which directs the country's economy, in the context of employer attractiveness. In this qualitative study, data were collected from 25 volunteer participants working in 6 different banks in Ankara. The data of the study was collected through a semi-structured interview form. The interview questions were prepared in line with the themes determined by literature review and corrected in line with the opinions of academics and bank employees. Thematic content analysis method was used to analyze the data. In the analysis, the findings were interpreted using direct quotes from the participants' opinions, and in addition, the data was coded by a second expert to ensure reliability and consensus was achieved. The results of the study showed that the factors affecting job satisfaction include satisfaction with working in the institution, number of employees, power, equal evaluation, quality of work, wages and physical conditions. While most participants stated that they were satisfied with career development opportunities, social rights and training programs, some expressed their dissatisfaction due to workload and high performance expectations. Communication, participation in decision-making processes and management style also stood out as important factors affecting job satisfaction. It has been determined that factors such as work experience, work environment, organizational culture, management style and nature of the job are among the factors that affect the sense of belonging. In addition, it has been determined that factors such as institutional loyalty, professional development opportunities, solidarity, positive relationships with colleagues and institutional activities etc. are factors that strengthen the sense of belonging. It has been determined that employer attractiveness factors have decisive effects on job satisfaction and sense of belonging, while high social value increases job satisfaction and sense of belonging, low economic value causes negative effects in some participants. Development opportunities and putting the learned information into practice have also been determined as factors that strengthen job satisfaction and sense of belonging. The results of the research show that employer attractiveness affects the sense of belonging and job satisfaction. Strengthening the employer brand is of critical importance in terms of attracting qualified employees and increasing employee loyalty.
Bruno Taut's Ütopia 'The City Crown' (die Stadtkrone) and Its Reflections in Ankara
(2025) Ünsal, Zeynep; Özmen, Ceren Katipoğlu; 05.02. Mimarlık; 05. Mimarlık Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Ütopya, Thomas More'un eserinde tanımlandığı haliyle hem 'hiçbir yer' hem de 'iyi bir yer' anlamına gelir; bir düş olan ütopya, aynı zamanda geleceğe dair bir umut ve sistematik bir akıl yürütmenin ürünüdür. Ütopyacı düşlerle ideal kent tasarımlarının kurgulandığı zeminde, mimarlık üretimi de salt bina inşa etmesinin ötesinde kuramsal ve kavramsal bir disipline dönüşür. Bugün Türkiye'de, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nin mimarı olarak bilinen Bruno Taut (1880-1938), 20. yüzyılın başındaki kırılmalarla biçimlenen modernleşme sürecinde mimarlığı fiziksel üretimin ötesinde, toplumu dönüştüren bir sanat olarak konumlandırmıştır. Bu bağlamda kristal bir mimarlığın kentleri taçlandırararak ideal kenti ve toplumu inşa ettiği 'Şehrin Tacı' ütopyasını kurgular. Almanya, Sovyetler Birliği, Japonya ve Türkiye ekseninde şekillenen yaşamı boyunca, literatürde 'ütopyacı' ve 'realist' dönemleriyle ele alınan Taut'un 'eylemleri ve söylemleri' ütopyacılığın kuramsal çerçevesinden değerlendirildiğinde, 'yıldızlı gök' ile 'ahlak yasası' arasında kurulan sürekliliği ve bu ikiliğin iç içe geçişini yansıtır. Bu nedenledir ki 1919'daki Şehrin Tacı ütopyasındaki arayışı 1938'deki Kamutay Projesi önerisinde Ankara için bir taç olarak tezahür eder.
Yönetim Bilişim Sistemlerinin Örgütsel Karar Alma Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Teknolojik ve Yönetsel Faktörlerin Rolü
(2025) Al-Bazirgan, Batol İhsan Ali; Şener, İrge; Pusatlı, Özgür Tolga; 03.04. İşletme; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Günümüz örgütsel ortamında, karar alma süreçleri stratejik ve operasyonel başarının sağlanmasında kritik bir rol oynamaktadır. Bu çalışma, teknolojik faktörler, üst yönetim desteği ve bilgisayar özyeterliliğinin örgütsel karar alma yaklaşımları ve kültürü üzerindeki bütünleşik etkisini araştırmaktadır. Irak'ın petrol ve gaz sektöründe faaliyet gösteren devlet şirketi Basra Petrol Şirketi'nden (BOC) 379 katılımcıdan elde edilen veriler doğrultusunda, bu araştırma nicel bir tasarım kullanarak değişkenler arasındaki ilişkileri incelemektedir. Bulgular, üst yönetim desteği ve bilgisayar özyeterliliğinin örgütsel karar alma yaklaşımlarını ve kültürünü önemli ölçüde güçlendirdiğini, ancak sistem kalitesi ve bilgi kalitesi gibi teknolojik faktörlerin doğrudan etkisinin sınırlı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar, teknolojik kaynakların etkili bir şekilde kullanılabilmesi için yönetsel ve bireysel faktörlerin kritik önemini vurgulamaktadır. Çalışma, örgüt liderleri, politika yapıcılar, bilişim sistemleri geliştiricileri ve araştırmacılar için değerli içgörüler sunmaktadır. Teknoloji, yönetim ve bireysel yetkinliklerin birbirini tamamlayıcı rolünü öne çıkararak, karar alma dinamiklerine yönelik teorik anlayışı genişletmekte ve karar alma süreçlerini iyileştirmek için pratik öneriler sunmaktadır. Bulgular, bilgi sistemlerinin etkili bir şekilde entegre edilmesi ve kullanılabilmesi için liderlik katılımının ve kullanıcı güveninin gerekliliğini vurgulayarak, karmaşık örgütsel bağlamlarda uyarlanabilir ve verimli karar alma uygulamalarının sağlanmasına katkıda bulunmaktadır.
Hava Araçları için Optik Kablosuz Sistemler
(2024) Çoşkun, İsmet Ekrem; Baykal, Yahya Kemal; 06.03. Elektrik-Elektronik Mühendisliği; 06. Mühendislik Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Hava araçları, içerisinde bir çok alt sistemi barındıran, bu sistemlerin birbiri ile koordineli biçimde çalışmasıyla görev yapabilen ulaşım ve askeri görev araçlarıdır. Fly-by-wire konseptinin ortaya çıkışından bu yana, uçuş kontrol, navigasyon, haberleşme, tanılama, itki ve iniş-kalkış sistemi gibi bir çok sistem, elektronik haberleşme altyapıları ile koordinasyon sağlamakta ve yine bir çok elektro-mekanik parça digital veriler ile kontrol edilmektedir. Hava araçlarındaki mevcut haberleşme teknikleri ya kablolu altyapılar ile ya da kablosuz radio frekansları ile sağlanmaktadır. Bu teknolojiler, günümüzde artan veri talebini karşılayamacak doygunluğa ulaşmış ve hava araçlarına yeni kabiliyetler kazandırmak giderek zorlaşmaya başlamıştır. Bu çalışmada, son yıllarda ivme kazanan Optik Kablosuz Haberleşme altyapıları incelenmiş, hava araçlarının kullandığı radio frekans'lı altyapılar ve aviyonik ekipmanların birbiri ile olan iletişimindeki altyapılar taranmış, buna bağlı olarak hava araçlarında aviyonik iletişimde mevcut sistemlerin yerini alabilecek optik kablosuz haberleşme sistemi ile elde edilebilecek kazançlar değerlendirilmiştir.
Determination Proceeding of Notaries Public
(2024) Akbulut, Mehmet Emin; Tanrıver, Süha; 04.01. Hukuk; 04. Hukuk Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Noterlik faaliyeti bir kamu hizmetidir ve noterlerin temel işlevi hukukî güvenliği sağlamaktır. Bu işlevini hukukî işlemleri düzenleyerek yapmasının yanı sıra tespit faaliyetinde bulunarak da yerine getirmektedir. Noterlerin tespit işleri, Noterlik Kanunu'nun 61. maddesinde düzenlenmiştir. Bu görev, noterlerin özel olarak yapacağı bir iş niteliğine sahiptir. Bu tespitler, delil tespiti niteliğinde değildir, daha ziyade adlî idarî bir faaliyet niteliğindedir. Noterler, yapmış oldukları tespit işleri ile hukukî fiilleri ve maddi vakıalar ile ilgililerin duygu ve tasavvur açıklamaları şeklindeki irade beyanlarını belgelendirmektedir. Bu tespit tutanakları resmî belge niteliğinde olmasına karşın kesin delil değildir. Mahkeme bu belgeleri diğer delillerle birlikte serbestçe değerlendirecektir. Ancak, bu belgelerin resmî nitelikte olması ve aksi sabit oluncaya kadar geçerli olması, tespit tutanaklarına delillerin değerlendirilmesi aşamasında özel bir önem yüklemektedir. Noterlerin yapmış oldukları tespitlerin kapsamı bakımından tartışma bulunmakla birlikte olması gereken hukuk (de lege ferenda) bakımından, noterler sadece özel hukuk alanına değil aynı zamanda ceza hukuku, idare hukukuna ve vergi hukukuna ilişkin tespit yapabilmelidir.
The Effect of Managers Leadership Styles on the Formation of an Occupational Safety Culture: an Application on Occupational Safety Leadership
(2024) Dündar, Yasin; Akan, Aslı Er; 05.02. Mimarlık; 05. Mimarlık Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Her alanda önemli bir yeri olan liderlik konusunun İş Sağlığı ve Güvenliği gibi çok boyutlu ve multidisipliner bir alandan ayrı düşünülmesine imkân yoktur. Yapılan araştırmalar, fiziki koşulların iyileştirilmesi ve koruyucu ekipmanların geliştirilmesi hususunda alınan önlemlerin tek başına yeterli olmadığını bunun yerine 'güvenlik kültürü' ve 'güvenlik liderliği' kavramlarına daha çok odaklanılması gerektiğini göstermektedir. Bu araştırmada, Ankara ilinde bulunan bir fabrikada 393 çalışana, iş güvenliği farkındalıklarını ve yöneticilerinin iş güvenliği liderliğini değerlendirebilecekleri ölçekleri içeren bir anket çalışması yapılmıştır. Çalışma ile güvenlik kültürünün oluşmasında ve çalışanların iş güvenliği uygulamalarını benimsemesinde yöneticilerin liderlik özellikleri ve davranışlarının önemli etkisinin olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca literatürde yeni sayılan 'Güvenlik Liderliği' ve 'Güvenlik Odaklı Liderlik' kavramlarının anlaşılması sağlanarak yönetici pozisyonundaki kişilerin iş güvenliği odaklarını ve liderlik özelliklerini geliştirmeye yönelik öneriler oluşturulması hedeflenmiştir.
Evalution of Construction Technologies and Architectural Features of Antalya Battery Factory Campus
(2024) Ünlü, Nazlı; Akan, Aslı Er; 05.02. Mimarlık; 05. Mimarlık Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
1960'lı yıllarda Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde Makine Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) tarafından üretim tesisleri kurulmaya başlanmıştır. Bunlardan biri olan MKE Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi, 1974 yılında Antalya'da kurulmuştur. Cumhuriyet Dönemi'ne ait birçok yapının yıkıldığı ve diğerlerinin de özgün niteliklerini kaybettiği bir dönemde, Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi dikkate değer bir yenilik örneği olarak öne çıkmaktadır. Modern mimarinin kent düzeyinde somutlaştığı bir alan, işçilerin tüm ihtiyaçlarının karşılandığı bir merkezdir. Aynı zamanda yeniden yapılanan üretim ve tüketim ilişkilerine uyum sağlayan bir yerleşim yeri olarak tasarlanan kampüs çağdaş sosyal alanlara da sahiptir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi' nin mimari özelliklerini incelemek, döneminin yapım teknolojilerini değerlendirmektir. Araştırma yöntemi olarak vaka çalışması yöntemi kullanılmış olup Devlet Arşivlerinde ve Makine Kimya Endüstrisi Kurumu Arşivinde araştırmalar yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarının günümüzde işlevini sürdürmeyen Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi' nin mimari ve yapısal özelliklerinin literatürde yer almasına katkı sunacağı beklenmektedir.
Türkiye'de Bilgisayar Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimleri Yüksek Lisans Programlarındaki Araştırma Eğilimlerinin Konu Modelleme Teknikleri Kullanılarak Belirlenmesi: Lda, Top2vec, And Bertopıc
(2025) Al-Jumaili, Marwan Tareq Shakir; Saran, Murat; 06.01. Bilgisayar Mühendisliği; 06. Mühendislik Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Bu tez, konu modelleme tekniklerinin uygulanması yoluyla Türkiye'deki Bilgisayar Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimleri Yüksek Lisans programlarındaki araştırma eğilimlerinin belirlemeyi hedeflemektedir. Tez çalışmasında, yök tez veritabanı aracılığıyla elde edilen 2020-2024 yılları arasında Türkiye'de yayınlanan 6.174 Bilgisayar Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimleri Yüksek Lisans tezinin araştırma konularını belirlemek için BERTopic, Top2Vec ve LDA metodolojileri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre hem LDA hem de BERTopic tekniklerinin tutarlılık skoru en iyi sonuçları verirken, LDA çapraşıklık metriği açısından üstün performans göstermiştir. Bulgular, 2020'deki tezlerin ağırlıklı olarak veri analizi ve yazılım uygulamalarına odaklandığını, makine öğreniminin ise 2021'de öne çıkan bir araştırma alanı olduğunu ortaya koymaktadır. 2022'de, görüntü işleme ve makine öğrenimi konuları, 2023'te ise makine öğrenimi ve algoritma teorisi konuları öne çıkmaktadır. Son olarak, 2024 yılında en popüler konular yapay zekâ ve doğal dil işleme olmuştur. Bu çalışmanın sonuçları, üniversite yöneticilerine akademik ve araştırma gündemlerini bilgisayar mühendisliği ve bilgisayar bilimleri araştırmalarının gelişen ulusal ortamıyla uyumlu hale getirmek için veri odaklı bir metodoloji ve ileriye dönük içgörüler sağlamaktadır.
Expert Opinion in the Context of Civil Procedure
(2025) Basmacı, Feyza; Tanrıver, Süha; 04.01. Hukuk; 04. Hukuk Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Gelişen teknoloji ile beraber karmaşık hale gelen sosyal hayattaki uyuşmazlıkların çözümü için hâkimin uzman kişilere başvurması bir gereklilik haline gelmiştir. Hakimlerin, uyuşmazlık hakkında karar verebilmeleri için özel veya teknik bilgiye gerek duymaları halinde mahkemece görevlendirilecek bilirkişilerin yanı sıra tarafların da uyuşmazlık konusundaki iddia ve savunmalarını desteklemek ve davayı aydınlatmak amacıyla uzmana başvurmaları yapılan yasal düzenlemeler ile mümkün hale getirilmiştir. Taraflar dava öncesinde, uyuşmazlık konusu ile ilgili fikir sahibi olmak ya da davadaki başarı şanslarını görebilmek için uzman görüşü alabileceklerdir. Dilekçelerini hazırlayabilmek ya da dava sırasında alınan bilirkişi raporunun eksikliklerini giderebilmek için de uzman görüşü alınabilecektir. Böylelikle mahkemenin gerçeğe ulaşmasına taraflarca katkı sağlanabilecektir. İlgili çalışmada uzman görüşü kurumu diğer kurumlarla karşılaştırılarak incelenecektir. Uzman görüşü kurumuna gereken değerin verilmesi halinde yargılamaya sağlayacağı katkılardan bahsedilerek kurumun önemine dikkat çekilecektir. Anahtar Kelimeler: Uzman, Özel Bilirkişi, Uzman Görüşü, Amicus Curiae, Affidavit
Mıl-std-461g Ce102'yi Karşılayacak Dc-dc Dönüştürücüler için Emı Filtre Tasarımı
(2025) Ovalı, Tuğba Nur Atabey; İskender, İres; 06.03. Elektrik-Elektronik Mühendisliği; 06. Mühendislik Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Elektromanyetik girişim (EMI), elektrikli cihazlar tarafından yayılan ve diğer elektrikli ekipmanların çalışmasını olumsuz yönde etkileyen istenmeyen dalgaları ifade eder. Günümüzde birçok elektronik cihaz, işlevselliğini ve performansını olumsuz yönde etkileyen EMI sorunları yaşamaktadır. Bu sorunu çözmek için çeşitli topolojilere sahip filtreler kullanılır. Özellikle tasarlanan filtrelerin MIL-STD-461G gibi EMC standartlarına uygun olmasına ve filtre tasarımlarının kesme frekansı, empedans uyumu, parazit etkileri gibi parametrelerle uyumlu olmasına dikkat edilmektedir. Elektromanyetik uyumluluk (EMC), cihazların yaydığı elektromanyetik enerji nedeniyle diğer cihazların çalışmasına müdahale etmeden çalışabilmesini ve harici elektromanyetik girişimlerden etkilenmeden işlevlerini yerine getirmeye devam edebilmesini sağlar. Günümüz teknolojisinde EMC uyumlu dönüştürücüler, savunma ve havacılık sanayisinden, uydu ve uzay sistemlerine, tıbbi cihazlardan endüstriyel otomasyon ve kontrol sistemlerine kadar pek çok alanda kullanılmaktadır. Bu cihazlar elektromanyetik girişim kontrolü sayesinde performans kriterlerini karşılar. Bu çalışma, MIL-STD-461G CE102 standartlarına uygun DC-DC dönüştürücüler için EMI filtrelerinin tasarımına odaklanmaktadır. Başlangıçta askeri sınıf dönüştürücünün gürültü profili ölçümleri elde edildi. Gürültü profilleri çıkarıldıktan sonra kullanılacak kesme frekansı ve ekleme kaybı gibi parametreler filtre tasarımında hesaplanmıştır. Son olarak teorik hesaplamalar LTspice programı kullanılarak simüle edildi ve filtrenin uygulamalı üretimi yapıldı.
Health Employees Coping Methods for Dealing With Violence: an Example of a University Hospital
(2024) Karaboğa, Gülay; Şener, İrge; 03.04. İşletme; 03. İktisadi ve İdari Birimler Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Her gün binlerce sağlık çalışanı şiddete maruz kalmakta; bu durum hem çalışanlara hem de hastalara zarar vermektedir. Sağlık sektöründeki şiddet, sağlık çalışanlarına yönelik fiziksel, psikolojik, sözel veya cinsel saldırılardır. Bu şiddet olayları, çalışanlar, toplum ve örgütler açısından birçok olumsuzluğa yol açmaktadır. Bu olumsuzlukları önlemek için şiddetle baş etme yöntemlerini etkili bir şekilde kullanmak, bu yöntemleri örgüt kültürü haline getirmek ve toplumda şiddete karşı farkındalık oluşturmak önemlidir. Kurumsal anlamda sağlık sektöründe şiddetle baş etme için ilk adım, şiddeti önlemektir. İkinci adım ise şiddet olayları sırasında ve sonrasında çalışanlara destek sağlamaktır. Bu çalışma, Ankara'daki bir Üniversite hastanesinde çalışan sağlık personelinin şiddete maruz kalma durumlarını ve baş etme yöntemlerini incelemektedir. 282 anket verisi doğrultusunda, kadın sağlık çalışanlarının erkeklere göre daha fazla şiddete maruz kaldığı, hekimlerin diğer meslek gruplarına göre sözlü ve fiziksel şiddete, hemşirelerin ise sözlü ve cinsel şiddete daha fazla uğradığı belirlenmiştir. Ayrıca, şiddet olayları sırasında katılımcıların bireysel baş etme yöntemleri kullandıkları ve kurumsal desteğin yetersiz olduğu ortaya çıkmıştır. Katılımcılar kurumsal bilinç durumuna sahip olsalar bile, şiddet olaylarını bildirdiklerinde sonuç alacaklarını düşünmemektedirler. Şiddet sonrası hekimlerin daha pasif baş etme yöntemlerini seçtiği, hemşireler ve diğer sağlık personelinin (hasta bakıcı, tıbbi sekreter, anestezi teknikeri, radyoloji teknikeri, eczacı, laborant, sağlık memuru) ise sosyal destek arayışında olduğu sonucuna varılmıştır.
Makine Öğrenmesi ile Kesme Kuvveti Tahmini
(2025) Fındıklı, Okan Yüksel; Akar, Samet; 06.06. Makine Mühendisliği; 06. Mühendislik Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Bu tez, Sonlu Elemanlar Yöntemi (FEM) simülasyonlarından elde edilen verileri kullanarak metal kesme işlemlerinde kesme kuvvetlerini tahmin etmek için makine öğrenimi yöntemlerinin uygulanmasını araştırmaktadır. Sinir ağları, karar ağaçları ve topluluk yöntemleri gibi çeşitli makine öğrenimi algoritmalarının tahmin yeteneklerini analiz ederek, çalışma kesme kuvvetlerini doğru bir şekilde tahmin etmedeki etkinliklerini göstermektedir. Araştırma, makine öğreniminin işlem parametrelerini optimize etme, takım aşınmasını en aza indirme ve endüstriyel verimliliği iyileştirmedeki dönüştürücü potansiyelini vurgulamaktadır. Çalışma, veri kalitesini ve makine öğrenimi modelleri için uygunluğu artırmak amacıyla simülasyon veri kümelerinin ön işlenmesini ve dönüştürülmesini içermektedir. Doğru tahminleri sağlamak için aykırı değer kaldırma, normalleştirme ve korelasyon analizi gibi teknikler kullanılmıştır. Sonuçlar, makine öğrenimi algoritmalarının işlem parametreleri ve kesme kuvvetleri arasındaki karmaşık ilişkileri etkili bir şekilde modelleyebileceğini ve işlem optimizasyonu için eyleme geçirilebilir içgörüler sağlayabileceğini doğrulamaktadır. Ayrıca araştırma, gerçek zamanlı tahminleri ve uyarlanabilir işlem kontrollerini etkinleştirmek için makine öğrenimini endüstriyel sistemlere entegre etmenin değerini vurgulamaktadır. Sonuçlar, veri parametreleri genişletilir ve üretim sahalarından daha çok veri alınırsa endüstriyel ortamlarda ilerlemenin önün açmaktadır. Tez, Arthur Samuel'in 1950'lerdeki öncü çalışmalarıyla başlayan makine öğreniminin tarihsel gelişimini ve bu alandaki önemli kilometre taşlarını kapsamlı bir şekilde inceleyerek başlar. Bu bağlamda, metal şekillendirme işlemlerinde kesme kuvveti tahmini için sonlu elemanlar yönteminin kullanımı üzerinde özel bir vurgu yapılmıştır. Bu çalışmanın özgün katkısı, makine öğrenimi tekniklerinin metal şekillendirme alanında nasıl uygulanabileceğini ortaya koymasıdır. Bu, alandaki mevcut literatüre değerli bir katkı sağlamakta ve bu tür yöntemlerin sanayi uygulamalarında pratik yararlarını göstermektedir. Bu sonuçlar, makine öğrenimi yöntemlerinin, veri kalitesi, etik kaygılar ve algoritmik önyargılar gibi potansiyel zorluklarına rağmen, kesme kuvveti tahmininde başarılı bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir. Tez ayrıca makine öğreniminin büyük ve karmaşık veri kümelerini işleme kapasitesini ve tahmine dayalı analitik süreçlerdeki dönüştürücü etkisini değerlendirmektedir. Farklı sektörlerdeki uygulamaları metodolojik bir perspektifle ele alarak, bu teknolojilerin karar verme süreçlerini ve operasyonel verimliliği nasıl optimize ettiğini analiz etmektedir. Sonuç olarak, bu tez, makine öğreniminin sanayi uygulamalarındaki dönüştürücü potansiyelini teyit etmekte ve bu teknolojinin daha geniş uygulama alanlarına yayılmasının önemini vurgulamaktadır. Bu bağlamda, makine öğrenimi yöntemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması, sanayi süreçlerinde verimliliği artırma ve karar alma mekanizmalarını iyileştirme potansiyeline sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, toplumsal ilerlemeye olumlu katkıda bulunurken, bu teknolojilerin etik ve algoritmik önyargılar gibi ilişkili risklerinin de dikkatle yönetilmesi gerektiğini savunmaktadır. Analizler sırasında iş parçası titanium seçilmiştir.
Obligations of the Administrative Agencies To Medication Use in the Field of Health Law
(2024) Balbay, Mustafa Yücel; Ayaydın, Dilhun; 04.01. Hukuk; 04. Hukuk Fakültesi; 01. Çankaya Üniversitesi
Bir sosyal hak olan sağlık hakkı, uluslararası sözleşmelerin taraf devletlere yüklediği sorumluluklar bağlamında yoruma açık bir alan oluşturmaktadır. Çalışmada özellikle idarenin sağlık kamu hizmetinden doğan sorumluluğu ilk olarak bu yönüyle ele alınmıştır. İdarenin ilaç kullanımına ilişkin sorumluluğu ise ana konu olması itibariyle özellikle tıbbi müdahalenin hukuka uygunluk koşulları ile bağlantı kurularak ilk olarak hekimin ilaç tedavisi ve tedavi sonrası yükümlülükleri daha sonra idarenin ilaç temininde ve klinik ilaç araştırmalarındaki yetkisinin dayandığı niteliği ve klinik ilaç araştırmalarının usul ve esasları yönüyle değerlendirilmiştir.

Browse

Recent Submissions