Vekaletnamesinin Aslını Ya da Onaylı Örneğini İbraz Edemeyen Vekilin Noterlik Dairesinde Bulunan Nüshadan Örnek Alıp Alamayacağı ve Nüshanın Bulunduğu Noterlikte Müvekkili Adına İşlem Yapıp Yapamayacağı

Abstract

Noterlik Kanunu hükümleri dairesinde, vekâletnamesinin aslını veya tasdikli suretini ibraz edemeyen vekilin,noterlik dairesi nüshasından vekâletnamesinin tasdikli bir suretini alıp alamayacağı ve vekâlet verilmesi işleminingerçekleştirildiği noterlikte bulunan vekâletnameye dayalı olarak, bu noterlikte, müvekkili adına bir hukukî işlemi,vekil sıfatıyla yapıp yapamayacağı hususları ele alınmış ve bazı değerlendirmelerde bulunulmuş ve bu bağlamda,iki önemli sonuca ulaşılmıştır:İlk olarak, aslı noterlikte bulunan bir belgenin örneğinin çıkartılması talebinde bulunan vekilin, taşımış olduğu busıfatı, yani işlemin ilgilisi konumunda bulunma niteliğini, bizatihi kendi uhdesinde bulunan vekâletname yahut onunonaylı suretiyle ispat etmesinin zorunluluk arzetmediği; vekilin noterlikte bulunan bir belgenin örneğinin çıkartılabilmesini talep edebilmesi için, vekil sıfatını taşıması ve bunu ispat etmesinin yeterli olduğu; bu ispat faaliyetini,vekâletnamenin düzenlendiği noterlikte bulunan yani noterin tasarruf alanında yer alan asıl nüsha ile de gerçekleştirebileceği; burada önemli olan hususun, işlem ilgilileri arasında yer alan vekilin, bu sıfatının, ortaya konulabilmesiolduğu saptanmış ve vekilin, vekâletnamenin düzenlendiği tarih ile yevmiye numarasını, düzenleme işlemininyapıldığı notere bildirdiği takdirde, noterin, kendisinde bulunan vekâletnamenin asıl nüshasında yer alan bilgilerle,bildirimde bulunan ve vekil sıfatını taşıdığını iddia eden kişinin, kimlik bilgilerini karşılaştırarak beyan edilen hususun doğru olduğunu tespit ettiği takdirde, vekile Noterlik Kanunu’nun 60. maddesinin beşinci bendi, 94. maddesininbirinci fıkrasıyla, Noterlik Kanunu Yönetmeliği’nin 94 ve 95-b maddeleri uyarınca, asıl nüshası kendisinde bulunanvekâletnamenin onaylı bir örneğini çıkartıp, vermek zorunda bulunduğu hususuna işaret edilmiştir. İkinci olarak, vekilin, vekâlet yetkisini kullanırken, vekâletnameye yansıtılmadığı sürece, müvekkilinin getirmişolduğu sınırlamalara, yani emir ve talimatlara aykırı bir biçimde, noterlikte, bir işlemi gerçekleştirmiş olmasının,sadece iç ilişki bakımından hüküm ve sonuç doğuracağı; onun, müvekkiline karşı sorumlu tutulmasına sebebiyetvereceği; buna karşılık, üçüncü kişi konumunda bulunan ve dış ilişkide yer alan işlemi yapan noter ile vekil aracılığıyla noterlikte yapılan işlemi gerçekleştiren diğer taraf bakımından, herhangi bir hukukî sonuç doğurmayacağı;yani, noterlikte vekâleten yapılmış olan işlemin, müvekkili de, hukuken bağlayacağı saptanmış; ancak, vekil ilenoterlikte yapılan hukukî işlemi gerçekleştiren üçüncü kişinin, yani işlemin diğer tarafının, vekâletin kapsamı içindeyer alıyor olsa bile, vekilin, vekâlet görevini kötüye kullandığını yani, müvekkilinin çıkarlarına aykırı davrandığınıyani işlemle bağlı kalmasının müvekkile tahammül sınırlarını aşar bir boyutta zarar vereceğini, bilmesi ya dabilebilecek bir konumda bulunması halinde ise, vekâleten yapılmış olan bu hukukî işlemin hüküm ve sonuçlarının,müvekkilin hukuk alanında hiçbir etki doğurmayacağı, onun açısından hukuken bağlayıcılık taşımayacağı hususuortaya konulmuştur.