Ceza hukukunda hata

Abstract

Ceza hukukunda hata, kişinin norma veya maddi bir vakıaya ilişkin bilgisizliği ya da hatalı değerlendirmesi nedeniyle, tasavvurundaki durum ile gerçek durum arasında meydana gelen uyumsuzluktur. Bu uyumsuzluk, failin kusurluluğuna etki eden ya da kastını ortadan kaldıran bir hal olarak karşımıza çıkmaktadır. Konu; suçun manevi unsuru, maddi unsuru ve hukuka aykırılık unsuru ile doğrudan ilgili bulunmakla birlikte; suç teorisinde pek çok görüşün ileri sürüldüğü, her zaman güncel tartışmalardan beslenen bir kurum olarak kendisini göstermektedir. Ceza hukukunda hata; hukuki hata, fiili hata ve suçta hata başlıkları altında incelenebilecektir. Tezin amacı, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümleri çerçevesinde 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ile benimsenen farklılıkları da ortaya koyarak, kuruma ilişkin esasları ortaya koymak ve bu alanda yapılan çalışmalara katkı sağlamaya çalışmaktır. Bu kapsamda birinci bölümde ceza hukukunda hata kavramsal açıdan incelenerek, hatanın benzer kavramlardan farkı, ceza hukukunda hata türleri ele alınmıştır. İkinci bölümde hukuki hata ve üçüncü bölümde fiili hata konusu üzerinde incelemelerde bulunulmuş ve bunların görünüş biçimleri ve ceza sorumluluğuna etkileri üzerinde durulmuştur. Dördüncü ve son bölümde ise işlenemez suç ve sözde suç müesseseleri suçta hata başlığı altında açıklığa kavuşturulmaya çalışılmıştır.

Error in criminal law, is the inconsistency between the situation in the imagination and the reality due to the ignorance or erroneous assessment of the norm or a material fact. This incompatibility appears as a situation that affects the culpability of the perpetrator or removes his intention. Subject; although it is directly related to the moral element, material element and illegality element of the crime; it shows itself as an issue in which many opinions are put forward in the theory of crime and always fed by current debates. Error in criminal law can be examined under headings of; error of law, error of fact and error in crime. The aim of this thesis is to reveal the principles regarding the subject and to contribute to the studies in this field by revealing the differences adopted with the abolished Turkish Criminal Code No. 765 within the framework of the provisions of the Turkish Criminal Code No. 5237. In this context, in the first chapter, the error in criminal law is examined conceptually, the difference of error from similar concepts, the types of error in criminal law are discussed. In the second part, error of law and in the third part, error of fact is examined and their appearances and effects on criminal responsibility are emphasized. In the forth andlast chapter, the uncommitable crime and the putative crime are tried to be clarified under the title of error in crime.