Sit Sınırlarının Koruma Bağlamında Değerlendirilmesi: Niğde Kalesi ve Eskisaray Mahallesi Kentsel Sit Alanı

Abstract

Tarihi, Neolitik ve Kalkolitik çağlara kadar uzanan Niğde İli, geçmiş dönemlerdeKapadokya içerisinde önemli bir konuma sahip olmuş, korunması gerekli tarihi çevrelerbarındırmaktadır. Niğde İli kent merkezinde bir adet kentsel sit alanı bulunmaktadır.17.09.1993 tarih ve 1535 karar numarası ile tescillenen, kentin tarihi çekirdeğinioluşturan çalışma alanı Kale, Alaeddin ve Eskisaray Mahallelerini kapsayan sit sınırı veçevresidir. Bu çalışmanın amacı sit alanı sınırlarının korunmuşluk durumununaraştırılmasıdır. Çalışma alanında yapılan alan analizleri sonucu önerilen sit sınırınındışında kalan tarihi dokunun ne yazık ki sit alanı ile bir bütün olarak korunamadığıortaya çıkmıştır. Sit sınırı biter bitmez inşa edilen yüksek katlı yapılar sit sınırı ilesınırın dışında kalan tarihi doku arasında bir duvar oluşturmuştur. Sit alanı içinde iseproblemler bulunduğu ve tescilli ve tescilsiz geleneksel pek çok konutun yerindeolmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca, önerilen sit sınırının, Alaeddin Tepesi ve kısmiçevresini içermesi, devam eden tarihi dokuyu içine almamasının da telafisi olmayanzararların meydana gelmesine neden olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmalarneticesinde, alandaki tarihi değerlerin bir bütün olarak korunması için çağdaşkorumanın yönetsel boyutu olan alan yönetimine Niğde Tarihi Kent Merkezi’nin ihtiyacıolduğu anlaşılmıştır. Yönetim alanı ve etkileşim alanı sınırlarının doğru belirlenmesi isealanın bütünleşik korunması için şarttır. Bu bağlamda, Niğde Tarihi Kent Merkezi’ndeyapılan alan analizlerinden elde edilen verilerin değerlendirilmesi neticesinde yönetimve etkileşim alanı sınırları önerilmiştir.