Genç Yetişkinlerde Dehb Eğilimi ve Günlük Bellek Arasındaki İlişkinin Üstbilişin Aracılık Rolü Üzerinden İncelenmesi

Abstract

Mevcut araştırmanın temel amacı Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) eğilimi ve günlük bellek arasındaki ilişkiyi, üstbilişin aracılık rolü ile incelemektir. 18-25 yaş arasındaki toplam 696 genç yetişkin çalışmaya katılmıştır ve çalışma Qualtrics Online Anket Yazılımı aracılığı ile yürütülmüştür. Araştırmaya gönüllü olarak katılan katılımcılar, önce Demografik Bilgi Formunu doldurmuştur ve ardından çalışmanın ölçekleri olan Erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği, Üstbiliş Ölçeği-30 ve Çok Boyutlu Günlük Bellek Ölçeğini tamamlamışlardır. Araştırma sorusunu derinlemesine incelemek için günlük belleğin çeşitli boyutları da incelenmiştir. Sonuçlar DEHB eğilimi, üstbiliş ve günlük bellek arasındaki ilişkinin pozitif ve anlamlı olduğunu göstermiştir. Öte yandan DEHB eğilimi, üstbiliş ve günlük belleği anlamlı olarak yordarken, üstbiliş ise günlük belleği anlamlı olarak yordamıştır. Çalışmanın bulguları, üstbilişin DEHB eğilimi ve günlük bellek arasındaki ilişkiye anlamlı olarak aracılık ettiğini göstermiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular ilgili alan yazın kapsamında değerlendirilmiş ve tartışılmıştır. Bu araştırmanın günlük belleğe ilişkin mevcut alan yazına değerli katkılarda bulunduğu düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: DEHB Eğilimi, Üstbiliş, Günlük Bellek.The main aim of the current study was to examine the relationship between Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD) tendency and everyday memory, with the mediating role of metacognition. A total of 696 young adults aged between 18 to 25 participated in the study, which was conducted using Qualtrics Online Survey Software. Participants who voluntarily joined the study filled out a Demographical Information Form and subsequently filled out study's research instruments, including the Adult ADHD Self Report Scale, Metacognition Questionnaire-30, and Multidimensional Everyday Memory Questionnaire. To thoroughly investigate the research question, various dimensions of everyday memory were also examined. The results showed that the relationship between ADHD tendency, metacognition, and everyday memory was significant and positive. Moreover, ADHD tendency significantly predicted metacognition and everyday memory, while metacognition significantly predicted everyday memory. The findings of the study revealed that metacognition significantly mediated the relationship between ADHD tendency and everyday memory. The findings of the current study were assessed and discussed in relation to relevant literature. This research is considered to have made valuable insights to the existing literature on everyday memory. Keywords: ADHD Tendency, Metacognition, Everyday Memory