Altyazı Çevirisinde Dildışı Kültürel Referansların Aktarılması: Tarihi Dizi Diriliş: Ertuğrul Üzerine Bir Çalışma

Abstract

Görsel-İşitsel Çeviri'nin bir türü olan altyazının çeşitli yönleriyle ilgili olan bu makale, özellikle altyazı çevirmeninin karşılaştığı kısıtlamalara, kültürel referansların erek dilde sunulmasında karşılaşılan zorluk ve sorunlarla başa çıkmak için önerilen farklı stratejilere odaklanmıştır. Çalışmanın merkezinde Jorge Díaz-Cintas, Aline Remael ve Santamaria Guinot tarafından önerilen altyazı çeviri stratejileriyle ilgili sınıflandırma bulunmaktadır. İlk aşamada, Diriliş: Ertuğrul adlı Türkçe dizinin İngilizce versiyonunun altyazılarından seçilen Dildışı Kültürel Referanslar bu stratejiler ışığında analiz edilmiştir. Daha sonra, altyazılardaki dildışı kültürel referansların çevirisinin, kaynak kültürdeki filmin izleyicileri üzerinde yarattığı etkinin bir benzerinin hedef izleyiciler üzerinde ne ölçüde yaratabildiğini tespit etmek için altyazı çevirmeninin bu referansları tercüme etmede uyguladığı yöntemler değerlendirilmiştir. Diziden seçilen Dildışı Kültürel Referansların analizi, genel olarak altyazı çevirmeninin hedef dil ve kültür normlarına yakın olma eğiliminde olduğuna işaret etmiş ve bu yaklaşımın daha ziyade transfer esnasında orijinal ifadenin anlamında bozulma olmayacağı durumlarda ağırlık kazandığı gözlenmiştir.